İSLÂM FAİZİ NİÇİN HARAM KILMIŞTIR?

Aslında faizin yasaklanması ve haram kılınması bizim dinimizle başlamış değildir. Çünkü faiz önceki dinlerde de yasaklanmıştır. Demek ki, Allah faizli muamelenin, böyle bir muameleyi yapacak olan yarattığı kullarının tabiatına uygun görmemektedir.

         Genel olarak söyleyecek ve değerlendirecek olursak şöyle diyebiliriz: Allah insanı belli bir sebeple yaratmıştır. Kendisine kul olsunlar ve yalnız kendisini yaratıcı ve kulluk edilmeye lâyık tek ilâh bilip tanısınlar.

         Böyle bir düşünceden hareket edecek olursak biz insanların Allah tarafından imtihan edilmek için yaratılmış olduğumuzu düşünmek ve böyle kabul etmek yanlış olmaz.

         Çünkü Allah bizi yaratmış ve gerçekten de imtihan etmektedir. Bu imtihanı kazandığımızı veya kaybettiğimizi bizim de bilip görmemiz için dünyada nasıl davranmamız gerektiğini bildiren Peygamberler ve onların aracılığı ile biz insanlara yaşadığımız dönemlerin şartlarını da göz önüne alarak değerlendirebileceğimiz bir program özelliğinde kitaplar da göndermiştir.

         Bu sebepledir ki, bu kitabın içinde bir takım yasaklar da bulunmaktadır. Nitekim ilk insan olan Âdem as. ve Havva annemiz de böyle bir imtihandan geçirilmiştir. Allah onları yaratınca kendi ihtiyaçlarını giderebilecekleri her türlü nimetin bulunduğu cennete yerleştirmiş ve yalnızca bir ağaca yaklaşmalarını yasaklamıştır. Fakat bilindiği gibi, onlar bu yasaklanmış ağaca Şeytanın da kendilerini kandırmaları neticesinde o ağacın meyvesinden yemişlerdir.

         Neticede Allah onları cennetten çıkarmakla cezalandırmış, onlar da hatalarını anlayarak Allah’tan af ve mağfiret dilemişlerdir. Allah da onların tövbelerini kabul etmiştir.

         Bu uygulamaya dikkatimizi yoğunlaştıracak olursak bu yasaklamanın temelinde biz insanların imtihan edilmiş olduğunu ve bundan sonra dünyada da bu durumun devam edeceğini anlarız. Çünkü yasak kılınan ağacın meyvesinin yendiği zaman bu meyvenin her hangi bir zararının olduğundan söz edilmiyor. Yani bu ağacın meyvesinin yiyen kişiye zararı söz konusu değil.

         Demek ki, Allah tarafından bize yasaklanmış olan bazı yiyeceklerin veya muamelelerin temelinde mutlaka bir zararın bulunduğunu düşünmek ve ne gibi bir zararının bulunduğunu araştırmamız gerekmiyor.

Bize düşen şeyin sadece neyin yasaklanıp neyin yasaklanmadığını bilmek ve hayatımızı ona göre düzenlemektir.

Bu arada şu hususu da düşünmemiz bize düşer. Etrafımıza baktığımızda yasaklanan şeylerin çok az olduğu ve yasaklanmayan şeylerin normal kullanılıp değerlendirildiğinde bizim her ihtiyacımızı karşılayacak özellik ve nitelikte olduğudur. Yani hayatımızı yaratılış gayemiz istikametinde sürdürebilmemiz için yasaklanan şeylere ihtiyacımızın bulunup bulunmadığını düşünmemiz ve hayatımızı ona göre sürdürmemiz gerektiğidir.

Sanırım hiç kimse ‘ben hayatımı bu yasaklanmış şeylerden faydalanırsam sürdürebilirim; yoksa yalnızca haram olmayan şeyleri kullanarak normal bir hayat sürdürmem mümkün olmaz veya bizim için asıl lüzumlu olan şeyler yasaklanmış bulunmaktadır. Binaenaleyh onsuz hayatın tadı olmaz’ diyemez.

Akıllı ve irade sahibi bir insan hayatını, her şeyden önce, bu dünyada niçin bulunduğunu bilerek ve yaratanını tanıyıp O’nun kendisinden beklediği şekilde hayatını sürdürmelidir.

Şunu da unutmamalıdır: Konu üzerinde iyice düşünüldüğü zaman faizin yasaklanmasında bir takım sebepler ve kulların menfaatinin bulunduğu muhakkaktır.  

Bunu da gelecek yazımızda değerlendirelim.