Rahim Ağzı Kanseri Taraması
Opr. Dr. M. Okay Demirtaş
Rahim ağzı yani serviks kanseri meme ve bağırsak kanseri ile birlikte taraması yapılabilen kanserlerdendir. Her kanserin taraması ne yazık ki yapılamamaktadır bu yönüyle taraması yapılabilen hastalıklarda erken tanı ve dolayısıyla tedavi için bize çok büyük bir fırsat sunar. Eğer düzenli kontrollere gelirseniz rahim ağzı kanseri erken safhada yakalanıp kolaylıkla tedavi edilebilir. Bu durumda düzenli kontroller, uygun tarama, erken tanı tabiki hayat kurtarır. Erken tanı için periyodik muayene son derece önemlidir.
Rahim ağzı kanseri taraması pap-test (smear) isimli basit ağrısız rutin muayene esnasında kolaylıkla alınabilen basit bir sürüntü testi ile yapılabilir. Aynı anda eğer istenirse HPV isimli virüs içinde (ki bu virüs rahim ağzı kanseri nedenidir) tarama yapma imkanımız var.
Servikal Smear Kimden, Ne Zaman ve Ne sıklıkta Alınmalıdır?
Dünyada taramaya yön veren ASCCP 21-65 yaş arasında her 3 yılda bir smear ya da her 5 yılda bir smear+HPV (ko-test) testi ile tarama önermekte
Ülkemizde ise Sağlık Bakanlığı 30 yaşından sonra bu taramayı tüm hanımlar için önermektedir. Tabi risk faktörü varlığında bu tarama sürelerinin değişeceğini unutmayalım.
Anormal smear testi olan hastalar nasıl tedavi edilir?
Sürüntü testi sonucu anormal olması durumunda yapılabilecek işlemler test sonucuna bağlı olarak:
*Varsa enfeksiyon tedavisi sonrasında testin tekrar edilmesi,
*HPV testi yapılması
*Kolposkopi (ışıklı bir optik sistem ve özel boyalar ile rahim ağzı incelenmesi)
*Rahim ağzından ileri tanı için biyopsi yapılması
*Konizasyon (rahim ağzının 15-20 dakikalık bir işlem ile koni şeklinde genişçe çıkarılması)
şeklinde sıralanabilir.
Rahim ağzı kanseri önlenebilir mi?
Tabiki sigara içimi, aşırı kilo, sebze meyveden fakir beslenme, uzun süreli doğum kontrol hapı kullanma, erken ilk cinsel deneyim, çok eşlilik, gibi risk faktörleri ortadan kaldırılırsa ve düzenli smear testi yaptırılırsa kanserin en önlenebilir türlerinden biridir.
Rahim ağzı kanseri aşısı var mı?
Buna kanser aşısı demek çok doğru olmaz. HPV enfeksiyonunun bazı türlerini önleyebilen aşı mevcut.
Serviks kanserinin belirtileri nelerdir?
Sıklıkla sinsidir belirti verdiği zaman artık ne yazıkki ileri evrelere gelmiş başka organlara sıçramış yani metastaz yapmış demektir. Bu durum smear testinin önemini göstermektedir. Kanlı, kötü kokulu vajinal akıntı, cinsel ilişki esnasında veya adet kanamaları arasında görülen anormal kanamalar, adet kanamalarının normalden uzun sürmesi ve cinsel ilişki esnasında ağrı hissedilmesi belirtilerin başlıcalarıdır.
Gebelikte Tarama Yapılmalı mı?
Gebelik öncesi yani gebeliğe hazırlık döneminde yapılması uygun olur, ancak gebeliğin ilk üç aylık periyodunda ya da lohusalık sonrasında da yapılabilir.