GEBELİKTE TROİD HASTALIKLARI
Opr. Dr. M. Okay Demirtaş
Hepimizde boynun ön tarafında bulunan küçücük bir organ troid bezi ancak önemi son derece büyük. Anne adayları içinse daha da önemli. Guatr hormonlarının annede düzensiz olması özellikle erken gebelik haftalarında bebeğin anne karnında kaybedilmesine dahi yol açabilmektedir. Yani troid testleri anne adayında kontrol altında değil ise bebeği de kötü yönde etkiler.
Burada bakılması gereken hormon TSH ve T4. TSH plasentayı geçmez yani anneden bebeğe ulaşamaz ve sonuçta bebeği doğrudan etkilemez.
Gebelik boyunca annenin T4 hormonu bebeğe geçer ,transfer edilir. Özellikle ilk 3 ay tamamen anneye bağımlıdır bebek. Troid hormonlarının sentezlenmesi-yapılabilmesi için bunun iyot tutabilir hale gelmesi lazım ki anne karnındaki bebeğin troid bezi özellikle ilk 3 ay iyot tutamaz ve troid hormonlarını da yapamaz. İlerleyen haftalarda anne karnında gelişen bebeğin bu önemli hormonları yapma yeteneği de oluşur ancak bebek doğuma yakın zamanda bile bu hormonların %30 kadarını anneden almaktadır sonuç olarak ilşk aylarda daha da fazla olmakla beraber gebelik boyunca son derece önemli.
Her anne adayı troid testi yaptırsın mı?
Bu testlerin anne adaylarına rutin yapılmasında fayda var. Gebelikte olduğu kadar anne olmaya hazırlanan hanımlarda özellikle gebelik istiyor ancak bu süre korunmasız 1 yıldan uzun sürmesine rağmen gebe kalamıyorsa altta yatan sebeplerden bir tanesi de bu troid bozukluğu muhakkak baktırsınlar.
Troid fonksiyon bozuklukları nelere neden olabilir?
Anne ve bebekle ilgili neredeyse aklınıza gelebilecek bütün sistem ve organları etkiler;
*Düşük
*Erken doğum
*Nörogelişimsel bozukluklar(Bebeğin beyin ve sinir sistemi gelişimi ile ilgili sorunlar)
*Sağırlık
*Preeklampsi(gebelik zehirlenmesi)
*infertilite, Aşırı bulantı kusma, bebekte gelişme geriliği gibi pek çok olumsuz sonucu olabilir.
Anne adayları ne yapmalı?
Türkiye orta derecede iyot eksikliği bölgesinde bulunmaktadır. Bu nedenle guatr sık görülmektedir.
Gebelikte ilk üç ay TSH:0.1-2,5 aralığında daha sonraki dönemlerde ise 3 ün altında olmalıdır. Bu değerlerin hafif üzerindeki sonuçlarda ilaç başlama kararından önce troid antikorlarını da görmek faydalı olacaktır. Bu bahsettiğimiz test sonuçları normalse anne adayları günlük 250mcg iyot almalı.
Deniz ürünleri, yumurta, patates, süt, peynir ve yoğurt iyottan zengin besinlerdir. Bunlara ilave iyotlu sofra tuzu almak da faydalı olacaktır.