COVID-19 ve Gebelik : Güncel Bilgiler
Opr. Dr. M. Okay Demirtaş
Uzun bir aradan sonra tekrar merhaba; tüm okurlarımızı saygıyla ,sevgiyle hürmetle selamlarım. Bugün covid-19 ile ilgili yeni gelişmeleri, son bilgileri içeren bir yazı olsun istedim, umarım okuyanlar için faydalı olur.
Anne adayları enfeksiyon için riskli grupta mı?
Gebelik süresince enfeksiyonlar anne adaylarında daha sık görülür.
Covid-19 içinse elimizdeki bilgiler sınırlı, şuana kadar gebelik döneminde hastalık ve semptomlar açısından genel populasyondan ayrışan belirgin bir risk artışı olmadığı görülüyor. Ancak aynı yaş grubu için gebelerde hastalığın seyri gebe olmayanlara kıyasla daha ağır seyredebilmektedir.
Gebelikte covid-19 erken doğuma da neden olabilmektedir. Bu yüzden anne adayları çok daha dikkatli davranmalı.
Anne enfekte oldu, bebeğe geçer mi?
Plasenta adı verdiğimiz anne ve bebek arasında bir bariyer olarak çalışan yapıyı(organı) bu virüs yani SARS-CoV-2 geçemiyor yani anne de olan virüs bebeğe anne karnında iken ulaşamıyor. Bununla birlikte incelenen bazı plasenta (halk arasında bebeğin eşi olarak bilinir) örneklerinde bu virüs pozitif olarak bulunmuştur ve anne karnında da bebeğin enfekte olabileceğine dair yayınlar da mevcut. Yenidoğan bebekte enfeksiyon olsa dahi genelde hafif seyirlidir.
Covıd özelinde uzak durulması gereken bir ilaç var mı?
Anne adayları gerekli olmadıkça ilaç kullanmamalı; korona virüse özellikle iyi gelen ya da zararı kesin kanıtlanmış herhangi bir ilaç yok. Gebelik vitaminleri dışında özellikle alınması gereken şu an için kesin önerilen bir ilaç yok ancak antıkoagülan (kan sulandırıcı) ilaçların kullanılması bireyselleştirilerek düşünülmeli.
Yine 34 haftanın altında erken doğum riski olan hastalara bebek için yapılan (doğum sonrasında solunum sıkıntısı olmasın diye) akciğer geliştirici olarak bilinen steroid ilaçlarının da uygun hastalarda yapılmaya devam edilmesi gerekir.
Anne covid-19'a yakalandı normal doğum yapabilir mi?
Yapabilir. Tabi doğum anında anne ve bebeğin durumunu, doğum şekline etki eden diğer faktörleri bebeğin kilosu, doğumun ilerleme hızı, gerçek doğum ağrılarının yeterliliği...dikkatle değerlendirip normal doğum ya da sezeryan kararını çok daha dikkatli bir şekilde vermek gerek.
Anne doğum yaptı ve hastalandı; covid 19 önlemleri, anne ve bebek için emzirme esnasında maske kullanmak gibi örneğin ne kadar sürmeli?
*İlk belirtilerin (kas ağrıları, nefes darlığı, halsizlik....) ardından en az 10 gün geçmiş ise
*Ateş düşürücü kullanmadan son 24 saat içinde ateş olmadı ise
*Diğer belirtiler iyileşti ise annelerimizin gönlü kendileri ve bebekleri için daha rahat olabilir.