Selçuklu Ve Osmanlı Eserlerine Kadınların Katkıları

Selçuklu toplumuna eserleriyle damgasını vurmuş saray çevresinde veya sarayla dolaylı ilişkisi bulunan saray dışı ortamda etkili olmuş bazı kadınları eserleri tanıtmaktadır.

yapılmış eserleriride dikkate almanın yararlı olacağı düşüncesindeyiz.

1) Kadınların Yaptırmış Oldukları Eserler:

Selçuklu Dönemi'nde belirleyebildiğimiz en erken tarihli eserleri yaptıran kadın bani, Konya-Akşehir karayolunda, Konya İline bağlı Kadınhanı İlçesi'ndeki 1223-24 tarihli Kadın Hanı’nı ve minaresi ile birlikte Konya'daki Hatuniye Mescidi’ni yaptırmış olan Raziye (Rukiye) Hatun'dur.

Selçuklu sarayının en ünlü kadın banisi, Sultan I. Alâeddin Keykubad'ın birinci eşi ve Sultan II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in annesi Mahperi Hatun'’dur.

Konya'daki Gömeç Hatun Türbesi ve Medresesi'nin banisinin, Sultan IV. Rükneddin Kılıç Arslan'ın eşi ve Sultan III. Gıyaseddin Keyhüsrev'in annesi, Mevlâna Celâleddin-i Rumî'nin müridesi Tokat'lı Gömeç Hatun olduğu anlaşılmaktadır. Musalla Mezarlığı'nda yer alan Gömeç Hatun Türbesi iki katlıdır.

İlhanlılar tarafından yaptırılmış 1308-09 tarihli Amasya Darüşşifası'nda oldukça ilginç bir durumla karşılaşmaktayız. Yapının İlduz Hatun adına Abdullah oğlu Amber tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır. İlduz Hatun, İlhanlı Hakanı Olcaytu Hüdabende'nin eşidir.

VALİDE SULTANLAR VE HAYRATLARI

Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil  derki "Elimize kağıt kalem alalım, üniversiteleri gezelim. Hürrem Sultan'ın eserlerini arama motorlarına yazmadan söyleyecek bir kişi var mı? Çıkmaz. Hürrem Sultan'ın o eserlere verdiği önemi ve değeri görebildik mi? Hürrem Sultan kadar iftiraya uğrayan birisi olmamıştır. Hürrem Sultan, Hanım Sultan'dı, Valide Sultan olmadı. Hanım sultanların çok eseri yoktur. Genel olarak eser yaptıranlar, valide sultanlardı. Ama Hürrem Sultan bunların en önde gelen istisnasıdır. Hürrem Sultan'a kadar yapılan eserleri bir yere koyun, Hürrem Sultan'ınkileri diğer kefeye koyun. Hürrem Sultan eserleri ağır basar. Kudüs'te bir imareti var, her gün 400 kişi yemek yiyor. Cuma geceleri de et yemeği veriliyor. Haseki Külliyesi muazzam. Mimar Sinan'ın ilk eseridir."

Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil, bu milletin sadece tarihiyle değil, dili ve diniyle de oynandığını ifade ederek, "Tarih, dil, din, edebiyat adama şahsiyet kazandırır. Bunlar bilinmez ve hele de yanlış bilinirse, şahsiyeti de gider adamın. Onun için oynuyorlar. Matematik, fizik, kimyayla oynamıyorlar. Ancak tarihiyle edebiyatıyla yüzyıllardır oynuyorlar." diye. Şimşirgil, Osmanlı padişahları ve valide sultanlarının hayatlarıyla ilgili Bezmialem Valide Sultan'ın yaptığı eserleri anlattı. Bezmialem Vakıf Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Rümeyza Kazancıoğlu, Bezmialem Valide Sultan denilince akla Allah rızası için yapılan iyilikler ve hasenatların geldiğini söyledi. Bezmialem Valide Sultan'ın kurduğu hastanenin bir ferdi olmaktan duyduğu mutluluğu dile getiren Kazancıoğlu, "Bizler bu değerli kurumun çalışanları olarak, Bezmialem Valide Sultan düsturuna uygun olarak vakıf kültürünü devam ettirmeyi kendimize asil görev olarak görmekteyiz." dedi.  Kaynak: AA

Osmanlı döneminde Hürrem Sultan, Haseki Sultan, Mihrişah Valide Sultan, Şah Sultan, Bezmialem Valide Sultan, Nur Banu Sultan ve diğer kadınların yaptırdığı vakıf eserleri, günümüzde hala ihtişamını koruyor. (Devam edecek)