
Nasihat etmek kolaydır zor olan onu kabul etmek
Mustafa Özyurt
Ebu Said Hadimi Merhum, besmele, hamdele ve salveleden sonra, yani “Allahü Tealaya hamd, habib-i ekremine al-ü ashabına ve onun sünnetlerine tabi olan ve yolunu sevenlere salatu selamdan sonra, oğluna, “Ey nasihat isteyen (nasihati kabul edici) pek aziz oğul Said “ diye hitap ederek, önce Allahü Teâlâ, seni uzun ömür içerisinde, sevdiği ve razı olduğu şeylerle aziz eylesin. Ziyade ilim hâsıl edeceği takva, istikamet ve haşyet ( korku) ile mesud kılsın” duasıyla risaleye başlamış, sonra nasihatle alakalı birkaç cümle yazmıştır. Şöyle ki:
“Huccetü’l-İslam ( İmamı Gazali )in de buyurduğu gibi, nasihat etmek kolaydır. Zor olan, onu kabul etmek ( yerine getirmektir ). Çünkü nefsin cibilliyetinde (fıtratında), hevayı (nefsanî arzu ve istekleri ) sevmek vardır. Yine nefsin fıtratında, hep kendi temenni ve arzu ettiklerine meyl etme vardır. Kişi, sevdiğinin ayıbına karşı amadır (sevdiğinde kusur görmez ). Ve kişinin düşmanı, kendi evinin içindedir. Binaen aleyh o düşmanın zararından ve hilesinden emin olmak zor olur, güç olur. Nefsin kılıcından ve oklarından, ancak kendi Rabbin ve nefsinin Rabbine tazarru’ ederek ( yalvararak) kurtulabilirsin”.
Buna müteakip, şu cümlelere yer vermiştir: “Sonra bil ki, ben, mücrim (günahkâr ), hatalı nefsime, sana ve bütün kardeşlerime, bilhassa talebelerime ve dostlarıma (sevdiklerime ), âlemlerin Rabbi olan Allahü Tealanın, Peygamberine, Evliyasına ve bütün kullarına yaptığı tavsiyeyi yaparım.
Cenabı-ı Hakk (Nisa süresinin 131. ayeti kerimesinde mealen ) şöyle buyurmuştur: “Sizden önce kitap verilenlere ve size emrettik ki: Allahü Teâlâ’dan ittika edin ( korkun, takva sahibi olun )...”
Tibyan tefsirinde burası açıklanırken “ Onu tevhit edin, birleyin ve ahkâmı ile amel edin “ denilmiş, ayetin devamına ise şu mana verilmiştir: “ Eğer kâfir olursanız, Allahü Teâlâ, semavat ve arzın ve ikisindeki eşyanın, ortaksız ve niza’sız Maliki’dir. Yani sizin şükür ve takvanızın ona bir menfaati olmadığı gibi, küfür ve isyanınızın da bir zararı olmaz.
Bilakis size takva ve taatla Emir etmesi, size rahmet etmesi içindir; yoksa ona ihtiyacı olduğu için değildir. Allahü Teâlâ (halktan ve ibadetlerden) gani (müstâğni) ve (zatında) hamid oldu.
Kur’anı kerimde,“İttika ediniz “korkunuz ) lafzı, 69 defa geçmektedir. Aynı kökten gelen diğer kelimeler de bizim tadadımıza göre- 189 defa zikredilmektedir. (Devam edecek)