Birçok Alimin İstiratgah Yeri

Aksarayda evvela, Müsâmeretü’l-Ahbâr’ın müellifi, Kerimüddin Mahmud Aksarayî, Molla Fenari’nin de hocası Cemaleddin Aksarayi, Şeyh Hamit Veli Somuncu Baba ziyaret edilirdi.

İçerisinde Hacılar Hanı; büyük İslâm âlimi Fahreddin Razi’nin torunu, Zinciriye Medresesi’nde uzun yıllar ders vererek birçok İslâm âlimi yetiştiren, aynı zamanda Osmanlı Devleti’nin ilk şeyhülislamı Molla Fenari’nin de hocası Cemaleddin Aksarayi Hazretleri’nin zaviyesi; son yıllarda kabrinin Aksaray’da olduğu ispat edilen Somuncu Baba’nın türbesi; Şeyh Hamza türbesi, Anadolu Selçuklularının en büyük tarihçilerinden olan ve Müsâmeretü’l-Ahbâr’ın müellifi Kerimüddin Mahmud Aksarayî’nin ve daha birçok Allah dostunun kabirleri burada bulunmaktadır.

HACILARIN ZİYARETGAHI

Tarihde hacca gidenler buralara hurmeten nasıl kıymet verirlerdi aceba. Kaynağından öğrenelim isterseniz:

Ervah Kabristanı, aynı zamanda eskiden hac ve umreye gidenlerin uğrak yerlerinden birisiydi. Konya civarından hacı adayları yolculuğa Mevlana Türbesi ile başlar, Ervah’la devam ederdi. Burada Somuncu Baba ziyaret edilirdi. Bugün kalıntılarını gördüğümüz Hacılar Hanı da bu hacıların konakladığı mekândır. Bu toprakların asıl sahiplerinin ve muhafızlarının toprak altındakiler olduklarını unutmayalım, “şerefü’l- mekân, bi’lmekîn”. (Süleyman Gündar - Yedi Kıta dergisi)

Orada yüzyıllardır atan bir damar vardı, bu belliydi, bir Allah dostunun himmetli nefesi hâlâ buralardaydı… “Somuncu Baba’nın Hiç Bayatlamayan Ekmeği”olurdu.

Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Somuncu Baba’nın Aksaray’da medfun olduğu görüşünü destekliyor. Evliya Çelebi, Aksaray’daki ziyaret yerleri bahsinde “Şeyh Hamit Veli (Somuncu Baba), Rum diyarı irfan ehlinin başıdır. Üstü açık bir kubbede medfundur.” diyor. Prof. Dr. Ethem Cebecioğlu ise Hacı Bayram Veli üzerine hazırladığı kitapta, Ebu Hamid Hazretleri’nin Aksaray’da vefatını ve orada defnedildiğini kaydediyor: “Ebu Hamid Hazretleri, 20 Eylül 1412 tarihinde kendi tabiriyle ‘bu çilesi bol dünyadan’ ayrıldı. Mezarı halen Aksaray’da, sevenlerince ziyaret edilmektedir.”

SOMUNCU BABA

Somuncu Baba’nın sırrının ifşa olduğu yerlerden hep uzaklaştığı, kendisini neredeyse gizlediği biliniyor. Eski kaynaklardan Mir’at-ül Işk’ın müellifi Abdurrahman el-Askerî de Somuncu Baba’nın kendini gizleyişinden, sırrı aşikâr olmasın diye ‘büdela sıfat’ yürüyüşünden ve halkın bu yüzden ona ‘deli ekmekçi’ demesinden söz ediliyor. Kaldı ki tasarrufunun devam ettiğine inanılan bir Allah dostunu bir şehre hapsetmek pek de makul görünmüyor. Somuncu Baba adının, 600 yıl sonra bile camili, şadırvanlı, kütüphaneli, fırınlı, aşevli, misafirhaneli külliyeler kurulmasına vesile olması gibi bir hoşluk var.

Osmanlı Devletinin kuruluş yıllarında Anadolu’da yetişen âlim ve velîlerin büyüklerinden. “Somuncu Baba” lakabıyla tanınıp meşhûr oldu. 1349- 1412) (H.750) senesinde Kayseri’de doğdu. İsmi Hâmid, babasının ismi Şemseddîn Mûsâ’dır. İlk tahsîlini babasından aldı. Babasının vefâtından sonra Şam’a giderek, Hankâh-ı Bâyezîdiyye’de ilim öğrendi diye kaydedilmektedir.(Kaynak: Aksaray Valiligi).

Değerli okuyucu kardeşim lütfen gerçek tarihi çok okuyalım. Tarih bize sevgiyi öğretecektir. Malumdur ki Osman gazi r.a.mücadelesini iki esas üzerinde yürütmüştür.Çamlıca yayınları Muhtasar Osmanlı Tarihinde bu iki esasdan bahsederken; Bunlar”Sevdirme” yani istimalet ile “gaza” anlayışı idi. Osmanlının sonuna kadar uyguladığı istimalat denilet bu sevdirme, meylettirme anlayışında, insanları islama ısındırma ve islam adalet ve medeniyetine kavuşturma mücadelesi vardır diye kaydeder. 

TARİHİ VE DİNİ KÜLTÜRÜMÜZ

Tarihi ve dini kültürümüzün yanında umum kültürdende faydalanmak lazımdır. Zira insanın ufkunun geniş ve açık olmasının sebebleri farklı farklıdır. İslamiyet, itikat, amel ve hayatın her karesine sirayet eden muamelelerin her birini, eksiksiz yapıldığı zaman, güzelliklerini yaşayanlara gösterir. Bu güzellikleri birde Kayseride ziyaret edip gördüklerimizle  anlatmaya çalışalım. Yani tarihi eserleri, bize anlatılması gerekenleri anlatmış olsun. (Devam edecek)