94- GIYASEDDİN KEYHÜSREV
Mustafa Özyurt
Sultan; “ O on niketi hatırlatırmısın?” dedi.
Derviş; “ O halde beni can kulağıyle dinle:
1-Saltanatın şükrü, adalettir. Bir hükümdar adil olduğu nisbette değer kazanır.
2-Geniş bir mülkün şükrü, halkın malına, ırzına ve şerefine göz dikmemektir. Milletin malına ve ırzına göz diken, onların haysiyet ve şerefiyle oynayan bir sultan, felaket çığrını açan bir bedbahdtır.
3-Baş olmanın şükrü, halka inanarak hizmet etmek, onların huzurunu sağlamak ve haklarını korumaktır.
4-İkbal ve saadetin şükrü, fakirlere acımak, kimsesizlerin elinden tutmaktır.
5-Beytü’l-malın zenginleşmesinin şükrü, onu sadece hak edenlere ve lüzumlu yerlere harcamaktır.
6-Kudret ve izzetin şükrü, zavallıları ve güçsüzleri yerine göre bağışlamaktır.
7-Güçlü bir orduya sahip olmanın şükrü, onların ezici kuvvetini milletin selameti, devletin bekası, din ve devlet düşmanlarının kahredilmesi yolunda kullanmaktır.
8-Ülkenin bayındır hale gelmesinin şükrü, halkın sosyal haklarını gözetmek, iş sahasını genişletmektir
9-İlim ve maarifin şükrü, ahlaklı, terbiyeli, bilgili bir nesil yetiştirmektir.
10-Beden ve ruh afiyetinin şükrü, günlük ibadeti kusursuz yapmak, Allah adına konuşmak, O’nun adına alıp-vermek, O’nun için sevmek ve sevmemektir” dedi.
Sultan Sencer’in bu on öğütten çok memnun kaldığını yine tarihçiler kaydetmekte ve bunların altınla, bir levha üzerine yazdırıp, sarayın dikkati çeken bölümüne konulduğunu bildirmektedirler. Sultan Sencer’in teşvikleri ile Horasan, bütün İslam dünyasına ve bu arada Anadolu’ya devamlı şekilde dîn ve ilim adamı sevk eden bir merkez olmuştu. Sencer zamanında Selçuklu devlet teşkilatı da en sağlam halini almıştı. Meyyafafârikîn bölgesi halkının, maruz kaldıkları Bizans istilasından kurtulmak için Sencer’e gönderdikleri feryadname ve bu büyük Sultan’ın Bizans İmparatoruna gönderdiği mektup günümüze kadar gelmiştir.
İslam dünyasının mümtaz sultanlarından olan Sencer, hadis-i şerif rivayet edebilecek kadar ileri dercede ilim sahibi olup, hadis âlimleri arasında sayılmıştır. Farsça şiirler yazdığıda bilinmektedir. Daha hayatta iken Merv’de yaptırdığı türbesi büyük bir sanat eseri olup, devrinin medeniyeti hakkında fikir vermeye yeter.
Gelin şimdi, yukarda bahsi geçen, Bizans İmparatoruna yazdığı mektubu hep beraber görelim ve inceleyelim!..(devam edecek)
