
140-YILDIRIM VE FATİH SULTA MEHMET HANIMIZ
Mustafa Özyurt
Bu günde bu iki padişahımızın eserlerinden bahsedelim. Zira eserleri kişilerin ulviliğini veya kişiliğini anlatır.
ANADOLU HİSARI; İstanbul‘un fethi için büyük çaba harcamış Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezit tarafından inşa edilen, Boğazın Anadolu yakasında, bulunduğu bölgeye adını veren bir hisardır. Kurulduğu alan Rumeli Hisarı’nın yaklaşık dörtte biri büyüklüğündedir. Bu alan İstanbul Boğazı’nın hakim bir noktasında bulunmaktadır. Padişahın İstanbul kuşatması sırasında askeri taktik amacıyla hazırladığı bu hisar kuşatmada kuzey yönünden gelecek tehlikeleri bertaraf etmiştir.
Anadolu Hisarı ve Rumeli Hisarı isimli iki kalenin de inşa amacı aynıdır. Anadolu Hisarı‘nın yapılış tarihi Rumeli Hisarı’ndan 57 yıl önceye dayanır. İnşa tarihi tarihçiler tarafından 1395 olarak belirlenmiştir.
Anadolu Hisarı Göksu Deresi’nin denize döküldüğü noktanın çok yakınında inşa edilmiştir. Tarihsel bir stratejinin ürünü olarak yapılmış bu yer seçimi bu gün doğal bir güzelliğin ortasında tarihi bir mekana kavuşmayı mümkün kılmıştır.
RUMELİ HİSARI: Fâtih Sultan Mehmed Han’ın Boğaz’ın Avrupa yakasına yaptırdığı hisar. İstanbul’un fethi için alınan stratejik tedbirlerden biri olarak yapılan bu hisar bulunduğu yere izâfeten Rumeli hisarı ismiyle tanınmıştır.
İstanbul’u fethetmeye karar veren genç Osmanlı sultânı Mehmed Han, kuşatmadan önce bâzı tedbirler aldı. İstanbul boğazına hâkim olup, geçen gemiler kontrol altına alınmadıkça fetih çok güçtü. Bunun için Boğaz’ı kontrol altına alacak bir kale yaptırmak îcâb ediyordu. 1451 yazı sonunda Karaman seferinden dönen sultan Mehmed Han, Anadolu Hisarı bölgesinden karşıya geçerken, Boğaziçi’nin durumunu çok dikkatli incelemişti.
O zamanki topların menzillerinin kifayetsizliği Karadeniz’den gelen gemileri kontrol altına almaya yetmiyordu. Bu sebepten İstanbul fethine hazırlanmak ve Boğaz’a hâkim olmak düşüncesi ile Rumeli hisarının plânları bizzat sultan Mehmed Han tarafından yapıldı. Hisarın yapılmasında, geçişi karşılıklı top ateşi ile önlemek ve akıntılar sebebiyle gemilerin hisarın yapılacağı kıyıya yaklaşmak zorunda kalması dikkate alınmıştır.