
Zeyrek Medresesi ve Galata Camii
Mükremin Kızılca
Fatih’in Ayasofya Cami Vakfiyesi 7. Bölüm
Vefa Zade ve Galata Camii Zeyrek Medresesi
9- Namaz vakitlerini iyi bilen bir de muvakkit bulunacak, kendisine günlük on dirhem ödenecektir.
10- Cami için dört kayyım tayin edilecek, mescidin tuvaletlerini temizleyeceklerdir. Kapısını namaz vakitlerinde açıp kapamakla da görevli olacaklardır. Bu dördüne de günlük dörder dirhem ayrılacaktır.
11- Üç kişi de kandilleri yakmak ve söndürmekle vazifeli olacak günlük beşer dirheme hak kazanacaklardır.
12- Bir kişi de bütün görevlileri teftiş için muvazzaf olacak, görevini ihmal edenleri en üst denetçiye bildirecek o da yapmadığı vazifenin ücretini kesecektir. Noktacı olarak adlandırılan bu adamın günlük alacağı iki dirhemdir.
13- Caminin hasırına günlük dört, yağ için lambacıya beş, kandil ve süpürge için de günlük bir dirhem tayin edilecektir.
14- Vakfeden – Allah mülkünü ebedi kılsın- adı geçen caminin bitişiğindeki batıya meyleden kapının yanına bir mektep yapmıştır. Bu mektebe fakirlerin, miskinlerin çocuklarına Kur’an öğretecek bir öğretmen tayin etmiştir. Öncelik kimsesiz çocuklar olacak onlarla mektep dolmazsa diğer fakir çocukları da alınarak Kur’an eğitimini sürdürecektir. Bu muallimin günlük istihkakı altı dirhemdir. Bu Kur’an Kursunun halifesine günlük iki, süpürgecisi kayyıma da iki dirhem verilecektir.
(Zeyrek Medresesi)
15- Vakfiye Sahibi yine – Allah gölgesini bütün Müslümanların üzerine uzatsın- anılan cami civarına “Zeyrek Medresesi” kurmuştur. Burada da yukarıda anılan vasıflarda bir hatip atanacaktır. Hatip aynı zamanda imam da olacak, bu zata vakfın dörtte birinden günlük sekiz dirhem ayrılacaktır.
15- Kur’an’ı mükemmel, tecvitle okuyan hafızlardan beş kişi bulunacak birisi aralarından başkanları olacak, başkan kendisi günlük üç dirhem alacak diğer dört kişiden her birine de ikişer dirhem verecektir.
16- Sesi gür ve güzel iki müezzin olup birisi muarriflik yapacak, muarrif günlük üç diğeri de iki dirhem alacaktır.
17- Mescitlerin rutin işlerini kontrol edecek bir de kayyım bulunacak ve lamba işlerini de yürütecektir. Günlüğü iki dirhemdir. Lamba yağı ve hasır için günlük iki dirhem tahsis edilecektir.
18- Maruf caminin eski imaretine beş vakti kıldıracak bir imam tayin edilmiştir. Günlüğü beş dirhemdir. İki de müezzin atanmış olup ücretleri günlük dört dirhemdir.
19- Günlüğü iki dirhem olan bir kayyım atanmıştır. Lamba yağı ve hasır için günlük bir dirhem ayrılmıştır.
(Galata Camii)
Galata kasabasında bulunan cami için takva sahibi, bilgili, büyük âlim ve salih kişilerin ahlakıyla donanmış bir hatip tayin edilmiştir. Hatibin günlüğü beş dirhemdir. Aynı camiye bir de beş vakti cemaatle kıldıracak imam atanmıştır. Bu imam da şartlara, sünnetlere, farzlara ve müstehaplara vâkıf olmalıdır. İmamın da günlüğü beş dirhemdir.
Galata Kasabası camiinde günde her biri birer cüz okumak üzere beş hafız yer alacak, başkanları üç, diğerleri ikişer dirhem günlük alacaktır.
Bu camideki ehil iki müezzine günlük birer, iki kayyıma da günlük ikişer dirhem tahsisat vardır.
Caminin muarrifine günlük iki dirhem ayrılmıştır.
Kandilleri, lambaları yakmakla söndürmekle görevli kişiye günlük iki dirhem, kandil yağı ve hasır için günlük bir dirhem ayrılmıştır.
(Vefa Zade Camii)
Vakfeden Vâkıf hazretlerinin – Allah saltanatını ve memleketini daim kılsın- İstanbul’da yeni inşa ettirdiği son derece meşhur Vefa Zade camii olarak adlandırılan ve meşhur Vefa Zade mahallesinde yer alan caminin yakınına vâkıf bir de hamam vakfetmiştir.
Allah saltanatını ve mülkünü ebedi kılsın, vakfeden zat bu cami ve hamamın mütevellisi olarak –sağlam, mazbut, ehl-i zikir, ehl-i tarik, takva, izzet sahibi, celaletli, tevekkül sahibi, Allaha dönmüş, Şeyhülislam ve İnsanlığın bereketi, günlerin güzelliği ve Allah’ın tecellilerinin mazharı olan- Şeyh Vefa Zade hazretlerini tayin etmiştir. – Allah ahiret azığını artırsın ve Müminleri ona itaat ve bağlılıkla şereflendirsin!-
Mütevellilik Şeyh Vefa Zade hazretleri hayatta oldukça ona ait olacak, ehliyet sahibi olarak tasarruf ve idare edecektir.
(Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Osmanlı Arşivi TKGM-d-02147-0001 / 0141/ 11-12)