
Hafız Adaylarına Notlar
Mükremin Kızılca
Hafız kelimesi Arapça Hıfz – koruma kökünden ismi fail olup koruyan, ezberleyen demektir.
“Kur’an’ı biz indirdik, biz. Onun koruyucuları da, şüphesiz ki, biziz.” (Hicr 9)
Bu ayetteki Hâfizûne kelimesi Hafız kelimesinin cem’i, çoğulu olup koruyucular demektir. Bu kelime Kur’an’ı ezberleyerek hafızalarında korudukları için Kur’an’ı ezberleyen manasında Hafız olarak kullanılmaktadır.
Kur’an’ı koruma işi Allah tarafından maddi bir sebep olarak hafızlara yüklenmiştir. Ama hafızlar olmasa da Kur’an Allah cc tarafından korunacaktır.
Kur’an-ı kerimin şu anda yeryüzünde yaşayan yüz binlerce hafızı vardır.
İlk Hafız yüce peygamberimizdir. Her ramazan ayında Cebrail aleyhisselamla beraber karşılıklı okuyarak teyit edilen bu hafızlık Ashab-ı suffe adıyla açılan Mescid-i Nebevi bitişiğindeki eğitim yuvasında yeni hafızlarla sürdü.
Daha sonraki bütün İslam devlet ve imparatorluklarında Daru’l-Huffazlar –Hafız yetiştirme yurdu- açılarak isteyen her Müslümana hafız olma yolu açıldı. Zamanımızda 2020 itibarıyla Türkiye’de Diyanetten belgeli 150 bin hafız bulunmaktadır.
Hafızlığa başlamadan önce mükemmel bir kıraate sahip olmak gerekir. Yani bilen kişiler okuduğunuzda tecvit de dâhil hiçbir yanlış bulamamalıdır.
Kur’an-ı kerim 600 sayfa ve altı bin 336 ayettir. Ortalama bir sayfaya on ayet düşmektedir.
Kur’an ezberlemek için seher vakti en uygun vakittir. Dingin ve sakin olmasıyla hafızanın en berrak olduğu andır. Ezbere başlamadan önce şu dua edilmelidir:
Allahüme’rzuknâ hıfza’l-murselîn ve ilhâme’l-enbiyâi ve fehme’l-evliyâi bikeramike yâ ekrame'l-ekramîn veya erhame’r-Râhimîn.
Kur’an-ı kerimi ezberleyerek hafız-ı kelam olmak isteyen kardeşlerimiz için birkaç çeşit yöntem bulunmaktadır.
1- Klasik medrese tarzı her cüz sonundan bir sayfa ezberleyerek bunu artıra artıra bütün Kur’an-ı kerimi hıfzetmek. Otuz cüz olan Kur’an’ın her cüzünden birer sayfa ezberleyince otuz sayfa ezberlenmiş olur.
Bu şekilde her cüzden beşer sayfa ezberlendiğinde çeyrek hafız, onar sayfa ezberlendiğinde yarım hafız her cüzün yirmi sayfası da ezberlendiğinde de tam hafız olunur. Tabi bu işin esprisi, Kur’an’ın hafızlığı tamamen ezberlenirse mümkündür.
2- Bu günkü tertip veya nüzul tertibine göre sureleri ezberleyerek hafız olmak.
3- Küçük surelerden büyüklere doğru veya büyük surelerden küçüklere doğru bir yol takip ederek hafız olmak.
4- Hafızxlığı Arapçayı bitirdikten sonra yapmak da tercih edilen bir yöntemdir. Şahsen 1969 yılında başladığım Kur’an Kursu eğitim hayatımın ilk yılında hafız olmak istedim ama hocalarım: önce Arapçayı öğrenelim, sonra istediğin zaman hafızlığı bitirirsin demişlerdi.
Haklıydılar çünkü hafızlık kendi kendine biter ama kendi kendine Arapçaya vukuf zordur.
1980 yılında Arapçaya vakıf olarak bir köyde Kur’an Kursu hocasıyken hafızlığa başladım. Önüme rekor denecek bir tarihi hedef koydum. Öteden beri üç ayda hafız olunabileceğini duyduğumuzdan bu hedefi iki buçuk ay olarak tespit ettim.
Genç hafız adaylarımıza belki bir nebze fikir verebilmesi ve tahdis-i nimet kabilinden bu hususta şunları da kaydedeyim:
1980 yılında Kulu Kırkkuyu Mahallesi / köyü camii imameti de tarafıma tevdi edilmişti.
İlk günden yetmiş beş günde hafızlık hedefi için harekete geçtim. Kimseye de bunu söylemedim.
Günde sekiz sayfa ezber yaparak bu hedefe ulaşabileceğimi hesapladım. Ancak ben günde on sayfa ezberlemeye karar verdim. Bir Eylül 1980’de günde on sayfa ezberlemeye başladım.
Evde ezberliyordum ama bunu bir de başkasına dinletmek lazımdı.
Bu olsa olsa imamlığını yaptığım camiin cemaati olabilirdi.
Cemaatin içinde caminin eski imamı merhum Bekir Çağlayan hoca efendi de vardı. Hiçbir zaman beş vaktin cemaatinden geri kalmazdı. Kur’an’a ve kıraate hâkim bir muhterem zattı.
Sabah namazından önce mukabele tarzında cemaate dönük olarak iki, farzında iki, öğlen, ikindin ve yatsı namazlarının öncesinde de ikişer sayfa cemaate dönük olarak ezberden mukabele şeklinde okudum.
Diğer sessiz sünnetlerde de ezberlerimi rahatça cemaat önünde okuyacak hale getiriyordum.
Hafız adayı kardeşlerim günde kıldıkları kırk rekât namazda Fatiha’dan sonra bu şekilde belli bir sıra takip ederek kısa sure yerine birkaç ayet okumayı tercih ederlerse mükemmel bir hafız olacaklarında şüphe yoktur.
Allah hafızlarımıza ve devletimize zeval vermesin!