Hava ve kara ambulans şoförleri cuma vaktinde cuma namazı arasında çıkıp görev yapabilirler mi?
Mehmet Kaçar
İş vaktinin cumaya denk gelmesi, cuma namazını kılmamak için geçerli bir mazeret midir?
Cuma namazı hür, mazereti olmayan ve mukim olan her Müslüman erkeğe farz-ı ayndır (el-Cum’a, 62/9).
Cuma namazının kuvvetli bir farz olduğu ve bu namazı özürsüz olarak terk etmenin büyük günah sayıldığı konusunda sahih hadisler vardır.
Hz. Peygamber (S.A.V) şöyle buyurmuştur: “Önemsemeyerek üç cumayı terk eden kimsenin kalbini Allah mühürler.” (Ebû Dâvûd Salât, 209/1052; Tirmizî, Cum’a, 7/500;) “birtakım kimseler, ya Cuma namazını terk etmekten vazgeçerler ya da Allah onların kalplerini mühürler ve artık onlar gafillerden olurlar.” (Müslim, Cum’a, 40/865).
Bu hadis-i şerifler, Cuma namazını terk etmenin bir Müslüman için ne kadar sakıncalı olduğunu ifade etmeye yeterlidir. Hasta ve yolcu olanlarla, Cuma vaktinde hayati önemi haiz görevleri icra edenler hariç, akıllı ve ergenlik çağına gelmiş her Müslüman erkeğe cuma namazı kılmak farzdır.
İbadet hakkı, din ve vicdan özgürlüğü kapsamındadır. Bir dine inanan kimse, inanç özgürlüğünün devamı olarak, o dinin gereklerini yerine getirme hakkına da sahiptir. İşverenin, namaz kılmak isteyen çalışanlarına, Cuma ve beş vakit namazlarını kılma imkânını sağlaması gerekir.
Çalışanlara farz namazlar için izin verilmemesi doğru değildir. Bu durumdaki çalışanlar hukuki haklarını aramalı ve diğer taraftan kendilerine alternatif bir iş bulmaya çalışmalıdırlar. Bu imkânı bulmayan ve başka türlü de geçimini sağlayamayan bir kimse için iş buluncaya kadar bu durum geçici bir mazeret sayılır.
Mâide Suresi 32. ayet: İşte bu yüzdendir ki İsrailoğulları’na şöyle yazmıştık: Kim, bir cana veya yeryüzünde bozgunculuk çıkarmaya karşılık olmaksızın (haksız yere) bir cana kıyarsa bütün insanları öldürmüş olur. Her kim bir canı kurtarırsa bütün insanları kurtarmış gibi olur.
Hayati öneme haiz bir işte çalışan, mesela hava ve kara ambulansı şöförü ve doktoru, hemşiresi gibi çalışanlar, insan hayatını kurtarmak için Cuma namazını bozarak göreve giderler ve bu vaciptir. Daha sonra ise öğle namazını kılarlar.
