Görevimiz tebliğ değil temsildir!
Mehmet Kaçar
“Vekezelike cealne küm ümmeten vesaten,
Ve yekinerrasulü aleyküm şehiden.”
Bizler bugün zannediyoruz ki, biz Müslümanlar olarak dinimizi böyle anlatarak, söyleyerek, efendim bize göre tebliğ ederek, görevimizi yerine getireceğimizi zannediyoruz.
Oysa asıl görevimiz, bütün müminler olarak yeri gelmişken buradan ilan edelim, Resûlüllah Efendimizin en temel sünnetlerinden biri beklide en tepedeki sünneti tebliğ değil temsil görevidir. Yani Efendimiz hazretleri bizzat kendisi temsilci olarak en mükemmel rol modeldir. Bunu da Kur’an-ı Kerim bizlere şöyle haber vermektedir: Lekad kane leküm fî Rasûlillahi üsvetün hasenetün limen kane yercüllahe velyevmel ahira vezekerallahe kesiran/ “Allah Rasûlü’nde sizin için; Allah’a ve ahrete kavuşmayı uman ve Allah’ı çok çok zikreden kimseler için her bakımdan uyulması gereken mükemmel bir örnek vardır.”( Ahzâb 33/21). Bu ayeti kerime den anlaşılacağı üzere Efendimiz Hazretleri çok mükemmel bir temsilcidir. Yani kendisi önce ayeti yaşar ve sonra insanlara temsili olarak da anlatırdı. Temsili anlatım; Allah’ın insana anlayabileceği bir dille hitap etmesinin bir tezahürüdür. Kuranın insana yönelik ve onu kuşatan bir kitap olmasının göstergesidir, ortaya konan temsiller. Kuran temsiller aracılığı ile ilahi olanı beşeri alanda ifade etmektir.
Temsili eğitim metodunda, anlatılmak istenen soyut hakikat(gerçekler) ile benzetilecek olan somut bir olay veya nesne arasında bir benzeme yönü tespit edilerek buradan hareketle o hakikati zihne yakınlaştırmak amaçlanmaktadır.
O halde temsil ne demektir? Temsil: Peygamberlerin Allah tarafından insanların nasıl yaşaması ve nasıl davranması gerektiği ile ilgili hükümleri eksiksiz şekilde hayatlarına uygulamasıdır. Tebliğ: Peygamberlerin Allah tarafından kendisine inananlara iletmesi için gönderilmiş olan hükümleri yani vahiyleri insanlara iletmesidir.
Temsili anlatım: Allah’ın insana anlayabileceği bir dille hitap etmesinin tezahürüdür. Kuranın insana yönelik ve onu kuşatan bir kitap olmasının göstergesidir, ortaya konan temsiller. Kuran temsiller aracılığı ile ilahi olanı beşeri alanda ifade etmektedir.
Temsili olmayan bir davanın, bir düşüncenin, bir dinin tebliği, anlatılması, kitlelere ulaştırılması, toplumlar ve insanlar atasında kabul görmesi çok zordur. İşte Peygamber Efendilerimiz bunun için insanlar arasından seçilmiş olan nezih temsilcilerdir. Sahab-i Kiram Efendilerimizin her biri Resûlüllah Efendimizin rahle-i tedrisatından geçmiş olan birer temsildirler, rol modeldirler.
Onun için Peygamber Efendimiz(s.a.v): “ Yapmadığı bir şeyi insanlara söylememiş” olan bir rol modeldir. Çoğu zamanda kendisi yaparak göstermiştir. Yani Efendimiz (s.a.v) temsil etmediği, rol model olmadığı hiçbir şeyi insanlardan istememiştir. Yapmadığı bir şeyi de siz yapınız dememiştir. Kendisi bizzat çok yapmıştır ve yaptıklarının çok azını insanların yapması için istemiştir.
Bakınız günümüzde artık telefon mesajları, Cuma mesajları, bayram mesajları, kandil mesajları hep ayetler üzerinden hazırlanıp gönderiliyor. Herkes bu şekilde birbirine anlatıyor veya naklediyor. Amma velâkin bu uygulama insanlar temsil etmiyorlar, rol model olmuyorlar, yardımcı olmuyorlar, Oysa Cenab-ı Hak buyuruyor ki: “ Nakletmeyin, akıl edin ve yaşayın” yani akıl edin, temsil edin, yaşayın, temsili olarak anlatın, rol model olun ve temsil ettiklerinizi de nakledin. Kuranı Kerimde bizzat temsili örnekler çoktur.
İnsan dünya gezegeninde ömür sürdürürken işte böyle bir görevi vardır. Yukarıda verdiğimiz ayeti kerime mealinde: “ Biz zannediyoruz ki biz dinimizi böyle anlatarak, söyleyerek, tebliğ ederek, görevimizi yerine getiriyoruz. Oysa asıl görevimizi tebliğ değil temsildir, müşahitliktir, teşbihtir. Temsili olmayan, bir davanın, bir dinin, bir düşüncenin tebliği çok zordur ve insanlar tarafından kabul görmez. Onun için Peygamber Efendimiz (s.a.v) Mekke’de ve Medine’de yapmadığı bir şeyin insanlardan yapılmasını istememiştir. İnsan onuruna, haysiyetine, ahlakına dokunurken ilk önce kendisi onurlu, haysiyetli ve ahlaklı davranmış ve insanlar rol model olarak böyle davranmalarını istemişlerdir.
Yani bizzat kendisi ilk önce temsilci olmuş, anlatacaklarını temsil ederek anlatmış, uygulayıcı olmuş, sonrada akıl etmiş ve netice olarak da nakletmiştir.
O halde Peygamber Efendimiz (s.a.v) in en güçlü sünneti temsil sünneti, usvetül hasene olma sünneti, rol model olma sünnetinden başka bir şey değildi. Aslında tüm peygamber efendilerimizin asıl görevi budur.
Demek oluyor ki mesajları göndermende önce, o ayetleri ve hadisi şerifleri çok iyi düşünüp bizzat kendimiz yaşamaya başladıktan sonra onların temsilcisi olmalıyız ve onları temsil ederek, insanlar rol model olmalıyız.
Allah(c.c), insanlar arasından kendisini yeryüzünde temsil etmeleri için peygamberler seçmiştir. (Bir kimsenin ya da bir topluluğun verdiği yetkiyle) adına, yerine davranma. “Orada sizi temsile hazırım” Bir şeyi belirgin özellikleri ile yansıtma, simgelemeye de temsil adı verilir vesselâm!
