Mehmet Bina

Kur'an-I Kerim Bulunan Eşikten Geçmeyen Taşkent'li Âlim Uzun Şıh

Mehmet Bina

Anadolu'nun bir çok yerleri ve özellikle Konya civarı, Allah Dostlarının uğrak yerleri olmuş, buralara yerleşmişler, medreseler kurarak hizmet etmişlerdir.

Bu yerlerden biriside, Konya'mızın şirin ilçelerinden birisi olan Taşkent'tir.

Taşkent, daha önceleri,  Pirikondu, pirlerindi, pirlevkanda ve Pirlonda gibi isimler almıştır.

Konya Valisi İsmail İzzet Bey Pirlerkondu ismini değiştirerek 1934 yılında Taşkent adını vermiştir.

Uzun Şıh, büyük alimlerden olup zamanın fıkhı ve ilmi konularda bilgi kaynağıdır. Yavuz Sultan Selim döneminde yaşamıştır.

Yavuz Sultan Selim tahta çıkınca zamanın en güzide beldesi Bağdat'ı almak istiyor bu arada Doğuda Şah İsmail tehlikesi var. Bunu ortadan kaldırılması gerekli bunun içinde zamanın alimlerine danışıp onların fikirlerini almak isteyen Yavuz, Alimleri hocaları çağırmak için haberciler salar. Bu arada Pirlonda'da meşhur bir medrese vardır hocası da Uzun Şıh dır. Haberi Pirlonda ya gelir. Uzun Şıh haberciyle beraber kalkar İstanbul'a gelir. Yavuz Sultan Selim bu hocaların ve ulema kişilerin ilmi seviyelerini anlamak için sarayın giriş kapı eşiğinin altına bir Kur'an-ı Kerim yerleştirir. Gelen hocalar içeri direk girerler. Fakat uzun Şıh gelince içeri girmez buyur ederler yine girmez eşikteki emaneti kaldırın öyle gireyim der. Padişah bu duruma çok sevinir. Hemen aradığım alimi buldum der Kur'an-ı Kerimi eşikten kaldırır. Diğer hocalar geriye gönderilir. Uzun Şıh'ı huzuruna alır, padişah kendisinin bir sefere çıkacağını bu konu hakkında düşüncesini sorar. Osmanlıda alimlerden fetva alınarak sefere çıkılırdı. Yavuz'da Uzun Şıh dan fetva ister. Uzun Şıh'ta "padişahım akşamki işini sabaha bırakma" der.

Padişah hemen ordusuna emir verir. Derhal hazırlıkları başlar ve ordu sefere çıkar. 1514 yılında Çaldıran denilen mevkide çetin bir savaş olur bu savaşta Şah İsmail ağır bir yenilgi alır. İran zapt edilir. Irak üzerine yürüyen ordu gecelemek için istirahata çekilir. Yorgun olan Yavuz, çadırında uyumuştur.

Uyku anında bir tekme yediğini hisseder ve uzun Şıh'ı görür karşısında, hemen irkilir uykusundan fırlar. Ordusuna emir verir. Ani baskınla Bağdat alınır. 1517 de Ridaniye savaşıyla Mısır ve Arabistan yarımadasını da teslim alan Yavuz, kutsal emanetleri halifelikle beraber alır. Ordu büyük bir coşkuyla İstanbul'a döner artık Osmanlıda İslam hilafeti devleti olur. ilk Osmanlı halifesi de Yavuz Sultan Selim'dir.

Yavuz Sultan Selim, İstanbul'da Uzun Şıh'ı yanına çağırtır. "Hocam Senin ilmin ve fetvanla İslam beldelerini bir baştan bir başa tek hilafet çatısı altında topladık Allah senden razı olsun" der ve Uzun Şıh'ın İstanbul'da kalmasını ister.

Uzun Şıh Hazretleri; "Padişahım benim memleketimde medresem var, öğrencilerim beni bekler. İzniniz olursa memleketime gideyim" der. Yavuz Sultan Selim'de, "bizden bir isteğin var mı"?der. Uzun Şıh'ta köyüne bir cami yapılmasını ister. Yavuz hemen emir verir. Cami yapımı içinde yer tercihi hocaya bırakılır. Hocada bugünkü büyük caminin yerini gösterir ve caminin buraya yapılmasını ister. O dönemde bu yer köyün çok kenarındadır. Çünkü köy Sarılar Mahallesi Mevkiinde kurulmuş köy harici diğer yerler ormandır.

Uzun Şıh, "Bu yer bugün köyün dışında kalıyor, zaman gelecek burası köyün ortası olacak" diyerek camiin yapımını başlatır. Bugünkü büyük cami Yavuz Sultan Selim'in yardımı ile Uzun Şeyh tarafından 1517 yılında yaptırılmıştır.

25 Kasım 2005 Cuma günü çıkan yangın neticesinde tamamen yanmıştır.

Aslına uygun olarak restorasyonu yapılan cami, 2008 yılının Eylül ayında ibadete tekrar açılmıştır.

Osmanlı mimarisini inceliğini hala muhafaza eden bu cami Taşkent'in en önemli Osmanlı eserlerinden olup aynı zamanda Taşkent'in en büyük camisidir.

Uzun Şıh, Şu anda Türbesinin karşısında bulunan medresede, birçok alim yetiştirmiş olup bu alimlerde Osmanlıya fikren ve zikren büyük hizmetler vermişlerdir.

 Uzun Şıh medresesinin olduğu yere Kur'an Kursu yapılmış, daha sonra 1976 yılında, Türkiye'de ilk olarak bir kasaba da, İmam- Hatip Lisesi olarak açılmıştır.

cami-001.jpgcamiii.jpg

Yazarın Diğer Yazıları