Berât Gecesi Ve Önemi

Şaban ayının 14. gününü 15. gününe bağlayan gece, (17.Mart 2022 Perşembe'yi Cuma'ya bağlayan) Berat gecesidir.

16. yüzyılda, Osmanlı İmparatorluğu'nda II. Selim'den itibaren minarelerde kandil yakılmasıyla kandil adını almıştır.

Berat, Arapçada ''temize çıkma'' anlamına gelir.

Berâet, “iki şey arasında ilişki olmaması; kişinin bir yükümlülükten kurtulması veya yükümlülüğünün bulunmaması, bir zorluktan kurtulmak ve beri olmak” demektir.

Ayrıca bu geceye “Leyle-i Mübâreke”, bereketli bir gece, “Leyle-i Berâe", “Leyle-i sâk”, vesîka gecesi ve rahmet gecesi de denir.

- Peygamberimiz (sav), Şaban’ın onüçüncü gecesi ümmeti hakkında şefaat istemiş, bu şefaatin üçte biri verilmiş, ondördüncü gecesi yine istemiş, üçte biri daha verilmiş, onbeşinci gece yine talep etmiş, bu gece şefaatın tamamı ihsan edilmiştir. Bu şefaatten mahrum olanlar, devenin ürküp kaçtığı gibi Allah’tan kaçanlardır. (Duhân Sûresi 3. ve 4. âyetlerin tefsiri; Hasan Basri Çantay, Kur’ân-ı Hakim ve Meâl-i Kerim, İstanbul 1959, III, 904, 905).

- Peygamberimiz (sav), bir Hadis-i Şerifte şöyle buyrmuştur:

“Bu gece Şaban’ın onbeşinci gecesidir. Allah Teâlâ bu gecede Beni Kelb kabilesinin koyunlarının tüyleri sayısınca insanları Cehennem’den kurtarır. Ancak kendisine şirk koşanların, Müslümanlara karşı kin ve düşmanlık besleyenlerin, akrabaları ile münasebeti kesenlerin, gururlu ve kibirlilerin, ana-babasına asî olanların ve içki içmeye devam edenlerin yüzüne bakmaz.” (Buhârî, et-Tergîb ve’t-Terhib, II, 118)

- Berat gecesine ait beş haslet vardır:

1. Her önemli iş bu gecede ayırdedilir.

2. O gecedeki ibadetin fazileti büyüktür.

3. İlâhi rahmet yayılır.

4. Mağfiret gecesidir.

5. O gece, Resûlullah’a şefaat hakkının tamamı verilmiştir.

Peygamberimiz (sav), yine Hadis-i Şeriflerinde,

 "Şu beş gecede yapılan dua geri çevrilmez: Regaib Gecesi, Berat Gecesi, Cuma gecesi, Ramazan ve Kurban Bayramı gecesi.) [İbni Asakir]

(Şabanın 15. gecesini ibadetle, gündüzünü de oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki: “Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızık isteyen yok mu, rızık vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, afiyet vereyim. Ne isteyen varsa istesin, vereyim.” Bu hâl, sabaha kadar devam eder.

(Şu beş gecede yapılan dua geri çevrilmez: Regaib Gecesi, Berat Gecesi, Cuma gecesi, Ramazan ve Kurban Bayramı gecesi.) [İbni Asakir]

(Allahü teâlâ, Şaban ayının 15. gecesinde rahmetiyle tecelli ederek, kendisine şirk koşan ve Müslüman kardeşine kin güdenler hariç, herkesi affeder.) [İbni Mace]

Bu geceyi ganimet bilmeli, tevbe istigfar etmeli, kaza namazı kılmalı.

Allah dostları bu gibi mübarek gecelerde çokça Kur’ân-ı Kerîm okunmasını tavsiye buyurmuşlardır.

İbni Mesut’tan (r.a.) rivayet edildiğine göre, Resûlullah (s.a.v), şöyle buyurdu:

“Kim Kur’ân-ı Kerîm’den bir harf okursa, onun için bir iyilik sevabı vardır. Her bir iyiliğin karşılığı da on sevaptır. Ben, elif lâm mîm bir harftir demiyorum; bilâkis elif bir harftir, lâm bir harftir, mîm de bir harftir.” (Tirmizî, Fezâilü’l-Kur’ân 16)

İbni Abbâs’dan (r.a.) rivayet edildiğine göre, Resûlullah (s.a.v) şöyle buyurdu:

“Kalbinde Kur’an’dan bir miktar bulunmayan kimse harap ev gibidir.” (Tirmizî, Fazâilü’l-Kur’ân 18)

Yine bu gece de, peygamberimiz (sav) üzerine salavat-ı şerife yi çok getirmeliyiz.

Übey bin Kâb (r.a.) diyor ki:

“Hazret-i Peygamber (s.a.v) Efendimiz’e:

«– Yâ Resûlallâh! Ben sana çok salavât-ı şerîfe getiriyorum. Acaba bunu ne kadar yapmam gerekir?» diye sordum.

«– Dilediğin kadar yap.» buyurdu.

«– Duâlarımın dörtte birini salavât-ı şerîfeye ayırsam uygun olur mu?» diye sordum.

«– Dilediğin kadarını ayır. Ama daha fazla yaparsan senin için hayırlı olur.» buyurdu.

«– Öyleyse duâmın yarısını salavât-ı şerîfeye ayırayım.» dedim.

«– Dilediğin kadar yap. Ama daha fazla yaparsan senin için hayırlı olur.» buyurdu. Ben yine:

«– Şu hâlde üçte ikisi yeter mi?» diye sordum.

«– İstediğin kadar. Ama artırırsan senin için iyi olur.» buyurdu.

«– Öyleyse duâya ayırdığım zamanın hepsinde sana salavât-ı şerîfe getirsem nasıl olur?» deyince:

«– O takdirde Allâh bütün sıkıntılarını giderir ve günahlarını bağışlar.» buyurdu.” (Tirmizî, Kıyâmet, 23)

- Peygamber efendimiz, (sav), Berat Gecesi'nde, (Allahümmerzuknâ kalben takıyyen mineşşirki beriyyen lâ kâfiren ve la şakiyyâ) duasını çok okurdu. Ayrıca Allah dostları, Berat gecesinde şöyle de dua ederlerdi:

(Ya Rabbî, Kur’an-ı Keriminde, “Allah, dilediğini siler, dilediğini de sabit bırakır, Levh-i mahfuz Onun katındadır” buyuruyorsun. Eğer benim ismim saidler [cennetlikler] defterinde ise, orada sabit kıl! İsmim şakiler [cehennemlikler] defterinde ise, ismimi oradan silip, saidler defterine yaz! Ey büyük Allah’ım, kalbleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren, ancak sensin. Kalbimi, dininde sabit kıl, dininden döndürme, ayırma!)

Bu gece ibadet eden, günahlarından samimî bir şekilde tövbe eden müminler kurtulur, temize çıkar ve berâtını alırlar.

-Hac zamânında yabancı birisi Ebû Amr ez-Zücâcî’nin yanına gelerek;

Haccımı yaptım. Berâtımı ver. Senin arkadaşların, berâtımı almam için sana gönderdiler.

Ebû Amr, o kimsenin gönlünün temiz ve saf olduğunu gördü. Ona şaka yaptıklarını anladı. Kâbe’nin kapısı ile Hacer-ül-esved arasındaki Mültezim’e işâret ederek,

Git oraya ve yâ Rabbî! Bana berâtımı ver, de! dedi.

Bir süre sonra o yabancı, elinde bir kağıt ile geri döndü. Kâğıdın üzerinde yeşil hat, yazı ile; Bismillâhirrahmânirrahîm. Bu falan oğlu falanın Cehennem’den berât kâğıdıdır, yazılı idi.

-Berat gecesini idrak edeceğimiz, 17 Mart 2022 perşembeyi Cuma ya başlayan gecede, hepimiz Yüce Allah’ın Kur’an’da kendisinden ümit kesmememizi, isteyen ve bizleri affedeceğini müjdeleyen mesajına kulak vermeliyiz ve kendimize pek çok konuda çekidüzen vermeliyiz.