Kıyas çıkmazı
Latife ÖGE AKIN
Kıyas… İnsan hayatının en işlevsel ya da en karmaşık olgusu. Bakış açısına göre değişen, insana cenneti de cehennemi de yaşatma ihtimali olan güçlü bir durum.
Kibirle ilgili bir yazı yazmıştım, insanoğlunun işlediği ilk günah olduğundan bahsetmiştim.
İnsan yaşadıkça öğrenme süreci devam ediyormuş. Kibir insanoğlunun işlediği ilk günah olsa da düşününce günahın geçmişinin, şeytanın kendini insanla kıyaslaması ve Allah’a isyan etmesiyle başlamış olduğunu anlıyoruz. Hz. Yusuf’un kardeşleri peygamber olan kardeşlerini kendileri ile kıyaslayarak cehennemi hak etmişler.
Kıyas kimi zaman insana cenneti yaşatır. Hayatın acı bir gerçeğidir kötüye bakıp haline şükretmek.
Öldüm bittim derken hastaneye gidip nice çeşit hastaları görüp, kendimizle kıyaslar halimize şükrederiz. Üstesinden gelemediğimiz sıkıntılarımızla baş etmek için kendimize bir sürü sebep buluruz başka insanların acısından.
Kulağa çok vicdansızca gelse de başkalarının acısı üzerinden kendimize nefes payı çıkarırız. Evimizi beğenmeyiz ama sokaktakilere bakıp evimizin saray olduğu kibirine kapılıveririz.
Dedim ya kıyas insana cenneti de yaşatır, cehennemi de. Cennetlik de eder cehennemlik de. Her anlamda, her sıkıntıda kendimizden daha kötü imtihanlardan geçene bakıp şükrederiz. Yüreğimiz bu durumdan ar etse de ki bu çok insani bir durumdur şükrettikçe cenneti yaşarız, cenneti kazanırız.
Bunu tersine çevirmek için ise imkanlarımızı ve sahip olduklarımızı başkaları ile kıyaslarken yukarılara bakmak yeterlidir.
Söylemek istediğim sorgulamadan, papağan gibi dilinde bir şükürle her şeye eyvallah demek değil. Kesinlikle yanlış anlaşılmasın. Çabalayarak, sorgulayarak, emek vererek, kimsenin hakkını gasp etmeden daha çok şeye sahip olmak çok takdir edilecek bir şey.
Ama elinden gelen her şeyi yaptığın halde sadece maddi değil genel olarak kazanımların sınırlı kalıyorsa hayatı kendine zindan etmeye de gerek yok. Başkalarına bakıp hayatını cehenneme çevirmek ve bu durumun getireceği kaçınılmaz son olarak isyan etmek ahirette de cehennemlik olmaktır.
Ez cümle kendi hayatımıza bakmak, imkanlarımızla mutlu olmayı öğrenmek, başkalarının hayatına, imkanlarına bakıp, imrenip, kıskanmadan, fesatlık yapmadan başkalarına nasip olanı bize de nasip eyle diye Allah’a dua ederek yaşamak ömrümüze ömür katmaya yetecektir. Mutlu olmak için mutsuzluk görmeyi beklemeden şükürlerle Allah’ı anmak, hakkıyla ve yürekten şükretmek hem gözümüzü, hem gönlümüzü, hem maddi hem manevi olarak hiç bir nimetin doyurmayacağı kadar doyurur.
Yapabildiğimizin en iyisini yaparak, çok emek verip, verdiğimiz emeği koruyarak, kimseye hakkımızı yedirmeden ve kimsenin hakkını yemeden şükürle yaşamak bu dünyada cenneti yaşatır, Allah’ın rızasıyla ahirette cenneti kazandırır…
