Yıllık Kırk Ton Üretimle Ününü Dünyaya Duyuran Peynir
Kerim Küçüksarı
Ülkemiz, sahip olduğu coğrafyanın ayrıcalıkları gereği, dünyada eşine ender rastlanan coğrafi ürün çeşitliğine sahiptir. Neredeyse her bir ilimizin hatta her bir ilçemizin özel bir ürünü, bu ürünün kendine özgü üretim tekniği vardır. Kendine has tadı, kokusu ve üretim şekliyle bu ürünler, bulundukları coğrafyanın isimleriyle özdeşleştiği için, yine kendilerine kaynaklık eden bu coğrafyaların adıyla tanınmakta ve anılmaktadır. Karaman Divle Obruk Peyniri’de bu coğrafi işaretli ürünlerimizden biridir, ticari potansiyeli de çok yüksektir.
Karaman Divle Obruk Peyniri’nin coğrafi işaret tescili için 2007 yılında başvuru yapılmış ve bu başvuru reddedilmiş. Karaman Ticaret ve Sanayi Odası 16.06.2015 tarihinde ikinci kez başvuru yapmış ve 08.12.2017 tarihinde peyniri Karaman Divle Obruk Peyniri olarak tescil edilmiştir. Üreticilere coğrafi işaret sertifikası da Karaman Ticaret ve Sanayi Odası tarafından verilmektedir.
Peynir asıl lezzetini emekçi kadınlarımızın elinden almaktadır.
Yörede yaşayan köylü kadınların yüzlerce yıllık emeğinin ve bilgi birikimin karşılığıdır aslında Karaman Divle Obruk Peyniri ve peynirin damak çatlatan lezzeti. Çobanlar, endemik bitki çeşitliliğinin en fazla olduğu Kayaönü, Divle, Melikli, Kavaközü, Kıraman gibi köylerin meralarında koyunları otlatırlar. Kadınlarımız ise köylerinde, yaylalarında zor şartlar altında meralarda otlayan koyun ve keçilerinin sütünü sağar, sağdığı sütü sevgisini de katarak, ağzı dualı bir şekilde mayalar.
Kadirşinas ve emekçi kadınlarımız yaptığı işi ticari düşünmez, kendisi nasıl tüketecekse fazladan yaptığı peynirleri de aynı hassasiyetle yapar. Uygun ortamlarda iyice dinlendirir ve Divle Obruğu’na gönderir. Peynir burada en az altı ay dinlenir, durdukça da lezzetlenir.
İyi yapılmış bir Karaman Obruk Peyniri’de Kasım ayında obruktan çıkarılmalıdır. O zaman lezzeti tam oturur, damakta harika bir lezzet bırakır.
İşte emekçi kadınlarımızın yıllarca özenle yaptığı bu peynir yılda en fazla kırk ton üretilir. Dünyaca ünlü üç peynirden biri olmasının asıl sebebi de butik olarak kadınlarımızın elinde özenli üretilmesinden gelir. Üretilen peynirin büyük çoğunluğu da yine yörede tüketilmektedir.
Peynir satın almak isteyen bilinçli tüketicilerin, peynirin üzerinde Karaman Divle Obruk Peyniri sertifikasını görmelerini arzu ederim.
Yöre ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır.
Yörede faaliyet gösteren birçok irili ufaklı süt işletmesi vardır. Bu işletmeler aynı zamanda bir finans kuruluşu gibi çalışırlar. Bir sonraki yılın bahar ayında toplamaya başlayacağı sütün parasını beş altı ay öncesinden peşin öderler. Bu yöntem köylünün kışın hayvanlarını bahara ulaştırmasını sağladığı gibi, köylünün de rahat bir nefes almasını sağlar. Bu yöntem işletmeci için de faydalıdır. Sağım döneminde sütün fiyatı artsa da süt işletmelerinin daha önce belirledikleri süt fiyatlarının sabitlenmesini sağlar.
Karaman Divle Obruk Peynirinin ünü arttıkça, fırsatçılar da bu ünden, üreticiden fazla yararlanmaktadır. Divle Obruğuna, Ayrancı ve köylerinde otlayan hayvanların sütünden yapılmayan peynirler konulabildiği gibi, büyük bölümü inek sütünden mayalanan peynirler de konulabilmektedir. Ekonomik gücü elinde bulunduran bazı fırsatıçı işletmeler ve kooperatif üyeleri bu davranışlarıyla Karaman Divle Obruk Peynirinin marka değerine zarar vermektedir. Divle Obruğunun kırk ton kadar kapasitesi vardır, piyasada altıyüz ton kadar sahtesi satılır. Henüz bu durumun önüne de geçilebilmiş değildir.
Bu sahteciliğin çözümü Divle Obruğuna Kars’tan, Kayseri’den ve doğu illerinden getirilen peynirler alınmamalı, yörede üretilen peynirler ise analiz edilerek alınmalıdır. Hileli işlem yapan işletmeler mağaraya ait web sayfasından ifşa edilmelidir.
Orijinal Karaman Divle Obruk Peyniri %70 koyun sütü, %30 keçi sütünden oluşur ve şirden mayası ile mayalanır. Mayalanan peynirin de Karaman’ın Ayrancı ilçesine bağlı Divle Köyü’ndeki obrukta olgunlaştırılması gerekir.
Orijinal peynirin derisi doğal olarak obruğa has pembemsi bir kızarıklıkla kaplanır. Derinin dışı asla beyaz kalmaz, boyalı gibi de olmaz. Peynirin en büyük ayırt edici özelliği budur.
Divle Obruğu Müze değildir.
Divle Obruğu peynire tadını veren özel bir bakteriye ev sahipliği yapmaktadır. Kontrolsüz ve rast gele gelen ziyaretçiler gelişi güzel obruğa indirilirse, ziyaretçilerin üzerinde gelen zararlı bakteriler obruk içerisindeki faydalı bakterilere zarar verebilir. Bu sebeple gelen her ziyaretçiye obruk gezdirilmemeli, şayet gezdirilecek bir durum varsa özel kıyafetlerle içeri alınmalıdır. Denetimler çok sıkı olmalıdır.
Obruğun içerisi gösterilmek istenirse, obruk içerisine kurulacak kamera sistemi ile obruğun içerisi ziyaretçilere gösterilebildiği gibi, online sistemde tüm dünyaya izletilebilir.
Nitelikli bir üretim için kooperatifleşmek şarttır.
Emekçinin hakkını alabilmesi için yörede yaşayan köylülerin kooperatifleşmesi şarttır. Aksi halde zahmeti köylü çeker, sefasını ekonomik gücü elinde bulunduranlar sürer.
Kooperatifleşirken de yanlış yollara tevessül edilmemelidir. Üreticilerin haricinde kooperatife üye kaydı yapılmamalıdır, üye olan kişilerinde hayvan varlığı devam ettiği müddetçe kooperatife üyeliği devam etmelidir. Hayvan varlığını bitiren kişilerin üyeliği düşürülmelidir.
Bu gün yöredeki kooperatifleşme yöntemi maalesef doğru değildir. Kooperatif üyeleri ya tek bir köy eşrafından oluşmakta ya da üretimle ilgisi olmayan ekonomik gücü olan kişiler üye olarak kabul edilmektedir.
Kooperatif yönetimlerinden ricam Karaman Divle Obruk Peyniri’nin ekonomik cazibesine kapılan kişilerin, peynirimizin marka değerine zarar vermelerinin önüne geçmeleridir!
Divle Obruk Peyniri Karaman sanayisinden tamamından fazla kazandırabilir.
