Konya İl Eğitim Tarihi Müzesi

24 Kasım 2017 tarihinde Konya’mızda yeni bir müze daha açıldı. Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 81 ilde açılması planlanan eğitim tarihi müzelerinden biri olan Konya İl Eğitim Tarihi Müzesi, eski Karma Ortaokulu’nun bahçesindeki Konya’nın ilk müze binası olan “Müze-i Hümayun” binasında öğretmenler gününde düzenlenen bir törenle hizmete açıldı. Ortaokulu burada okuduğum için bu binayı gayet iyi hatırlıyorum. 1980-1983 yılları arasında Karma Ortaokulu’nda okuduğumuz dönemde müze binası atıl bir şekilde duruyordu. Yıllardan beri bakım yapılmayan ve uzunca bir süre kullanılmayan bina adeta kaderine terkedilmişti. Zaten bahçenin o köşesine hiç geçmezdik. Ülkemizin ilk müzelerinden birisi olan Müze-i Hümayun binası biz mezun olduktan sonra da yıllarca aynı vaziyette bekledi. 2009 yılında Konya Büyükşehir Belediyesi binanın restorasyonuyla ilgili bir karar aldı ve yol genişletmek amacıyla müze binası yıkılarak biraz daha iç kısma aslına uygun olarak yeniden inşa edildi. Yapımına 26 Mayıs 2010 tarihinde başlanan bina 2011 yılında tamamlandı. Eğitim Tarihi Müzesi yapılması düşünülen bina Karma Ortaokulu tarafından bir süre anaokulu ve bilgisayar laboratuvarı olarak kullanıldı. Millî Eğitim Bakanlığı tarafından her ilde bir tane Eğitim Tarihi Müzesi açılmasına yönelik çalışmalar hız kazanınca Müze-i Hümayun binasının yeniden müze olma konusu gündeme geldi.                
Anadolu’da açılan ilk müze olma özelliği taşıyan bina ünlü ressam ve müzeci Osman Hamdi Bey tarafından Müze-i Hümayun Konya Şubesi adıyla kuruldu. Konya’da açılan müzeden sonra Bursa’da da bir müze açıldı. Ayrıca 1908 yılından itibaren Selanik, Sivas ve İzmir’de de müze kurulma çalışmalarına başlanmışsa da bu son girişimlerin hiç birisi Osmanlı döneminde hayata geçirilemedi. Üzerindeki kitabeye göre Hicri 1317 (Miladi 1889) yılında yaptırılan müzede genellikle arkeolojik eserler ve değerli taşlar sergilendi. Müze yapıldığı sırada Karma Ortaokulu’nun yerinde Konya İdadisi bulunuyordu. Müze ile idadi aynı tarihlerde tamamlandığı için açılışları da aynı tarihte yani 10 Aralık 1899 tarihinde düzenlenen bir törenle gerçekleştirilmişti. Müze binası Sultan II. Abdülhamid’in saltanat döneminde Avlonyalı Ferit Paşa’nın valiliği sırasında Maarif Müdürü Azmi Bey’in çabalarıyla yapıldı. Bina tamamlandıktan sonra vilayetin muhtelif yerlerinden eski eserler getirilerek burada toplandı. Sanayi Mektebi yapmak amacıyla yıktırılan dokuz kubbeli Konya Bedesteni içerisinde bulunan tarihî eserler de Müze-i Hümayun’a getirildi. Müze üzerinde bulunan “Konya Âsâr-ı Atîka Müzesi 1340 - 1317” yazılı ikinci kitabeye göre 1924 yılında müze binasının kuzeyine bitişik olarak ikinci bir bölüm daha ilave edildi. Her ne kadar bu bina bir müze için yetersiz olsa da o dönemde eserlerin muhafazası için iyi bir işlev gördü. 
Açılması planlanan eğitim tarihi müzelerine ilişkin çalışmaları değerlendirmek ve bir yol haritası belirlemek amacıyla Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 25-29 Eylül 2017 tarihleri arasında Konya’da bir çalıştay düzenlendi. Çalıştaya Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Araştırma-Geliştirme ve Projeler Daire Başkanı Gülderen Gültekin, Konya İl Millî Eğitim Müdürü Mukadder Gürsoy, akademisyenler, 81 ilden gelen yönetici ve öğretmenler katıldı. Çalıştayda müze kavramı ve çeşitleri, sergileme teknikleri, müzelerin eğitim ortamı olarak kullanılması gibi konularda sunumlar yapıldı. Çalıştaydan sonra çalışmalara daha da hız veren Konya Millî Eğitim Müdürlüğü yetkilileri Konya İl Eğitim Tarihi Müzesi’ni büyük oranda tamamlayarak 24 Kasım 2017 tarihinde açılacak vaziyete getirdiler. 
Müzenin kuruluşunu basında çıkan haberlerden sürekli olarak takip ettiğim ve müzede sergilenecek eserleri merak ettiğim için açılış saatini bile beklemeden 24 Kasım 2017 günü müzeye gittim. Orada bulunan sevgili dostum Ahmet Çelik ile birlikte müzeyi gezdik. Ahmet Çelik Hocamız müzenin kuruluşunda aktif olarak görev yaptığı için müzedeki eserler hakkında çok kıymetli bilgiler aktardı. Müzede Konya genelinde farklı okullardan toplanan eğitim araçları sergileniyor. Beni okul yıllarıma götüren bu müzeyi mutlaka görmenizi tavsiye ediyorum. Bir bölümü sınıf şeklinde düzenlenen müzede laboratuvar araçları, fotoğraflar, kıyafetler, defterler, ödev örnekleri, kitaplar, belgeler, kitabeler, slayt makineleri, fotoğraf makineleri, teleskoplar, mikroskoplar, daktilolar, haritalar, müzik aletleri gibi eşyalar sergileniyor. Müzeye sizler de eğitim eşyası bağışlayabilirsiniz. Bu arada Konya ile birlikte Rize, Kayseri, Manisa, Batman, Muş, Kilis, Bingöl, Bilecik, Hatay, Çorum gibi birçok ilde İl Eğitim Tarihi Müzeleri açıldı. Konya İl Eğitim Tarihi Müzesi’nin hayırlı olmasını dilerken emeği geçenleri de tebrik ediyorum.