25 Ekim'de gerçekleşecek parçalı güneş tutulması öncesi yapılan uzman yorumları halkı ürkütmeye devam ediyor. 1999 Ağustos depreminin Türkiye'de yaşanan güneş tutulması sonrası meydana gelmiş olması ve deprem uzmanlarının güneş tutulmalarının depremi tetikleyebileceği uyarısı, herkesin 25 Ekim tarihine kilitlenmesine neden oldu. Ayrıca güneş tutulmasını izleyecekler için de kalıcı körlük uyarısında bulunuldu. 25 Ekim'de gerçekleşecek güneş tutulması sonrası deprem bekleniyor mu?

AY TARAFINDAN ÖRTÜLECEK

TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin (TUG) 2022 Yılı Önemli Gök Olayları Yıllığı'nda yer alan parçalı Güneş tutulması, 25 Ekim'de gerçekleşecek. Tutulma, Türkiye saati ile 12.40 ile 15.05 arasında yaşanacak; Güneş'in yaklaşık yüzde 50'si, Ay tarafından örtülecek.

2022 yılının en önemli gök olaylarından biri olan parçalı Güneş tutulması, 25 Ekim'de gerçekleşecek ve Türkiye'den de izlenebilecek. Antalya'da 2 bin 500 rakımlı Bakırlıtepe'deki TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin (TUG) 2022 Yılı Önemli Gök Olayları Yıllığı'nda da yer verilen Güneş tutulması, parçalı olarak yaşanacak. Gün içindeki tutulma anları ile birlikte havada kararma da olacak.

GÜNEŞ TUTULMASI SAAT KAÇTA?

TUG Müdür Vekili Dr. Tuncay Özışık ve Prof. Dr. Faruk Soydugan'ın hazırladığı 2022 Gök Olayları Yıllığı'nda, parçalı Güneş tutulmasına ilişkin "2022 yılında ülkemizde sadece bir Güneş tutulması gözlenebilecektir. 25 Ekim 2022 parçalı Güneş tutulması. Türkiye saati ile 12.40-15.05 arasında meydana gelecek bu tutulmanın maksimum evresi saat 13.50'de gerçekleşecek ve Güneş diskinin yaklaşık yüzde 50'si örtülecek. Parçalı Güneş tutulmasının maksimum evresinde Güneş'in yaklaşık yüzde 50'si Ay tarafından örtülecek" denildi.

ÜRKÜTEN UYARI: KALICI KÖRLÜĞE NEDEN OLABİLİR

25 Ekim'de Güneş tutulmasının parçalı olduğunu, bu nedenle kesinlikle çıplak gözle izlenemeyeceğini belirten Özışık, "Çünkü Güneş'in yaklaşık yüzde 50'si kapanacak ve geri kalan ışık göz için doğrudan zararlı. Özel güneş filtreleri veya tutulma gözlükleri ile daha önceki Güneş tutulmalarından ellerinde gözlüğü olanlar, bu tutulmayı izleyebilir. Fakat kesinlikle bir teleskobu, bir kamerayı veya merceği oraya doğrultup, bakmak kalıcı körlüğe sebep olur" dedi.

'AY BİR ANDA KIZARACAK'

TUG'un Akdeniz Üniversitesi yerleşkesinde öğrenci grupları veya halka ziyaretlerinde bilgi verildiğini de anlatan Dr. Özışık, "Güneş tutulması, Ay'ın Dünya ile Güneş arasına girmesi. Ay tutulmasında ise olay tersine dönüyor. Ay ile Güneş'in arasına Dünya giriyor ve Ay, Dünya'nın gölgesinde kalıyor. Normalde pırıl pırıl olan dolunay bir anda kırmızı, hatta koyu kırmızı veya gökyüzünden silinecek hale geliyor. Bu tutulmalar, gölgenin neresinde olduğuna bağlı tam veya parçalı olabiliyor ama nerelerden gözlenebildiği de gözlemcinin Dünya üzerinde nerede olduğuna bağlı" diye konuştu.

Parçalı Güneş tutulması nedeniyle TUG'un Akdeniz Üniversitesi yerleşkesinde bulunan Bilim ve Toplum Merkezi'nde (BİTOM) gözlem etkinliği de düzenlenecek. İlkokul, ortaokul ve lise öğrencilerinin yer alacağı etkinliğe, isteyen herkes katılabilecek. TUG uzmanları, önemli gök olayını izlemek için özel filtreli teleskoplar kullanacak.

25 EKİM'DE DEPREM BEKLENİYOR MU?

Deprem uzmanları, 25 Ekim'de ayında yaşanacak güneş ay tutulmasına ilişkin gelen bir soruya;

" - Kimi takipcilerim soruyor. Bu ay güneş tutulması olacak . 17 Ağustos 1999 depreminden önce de olmuştu. Endişeliyiz hocam ya tekrar olursa diyorlar.

- Ay Dünya ile Güneş arasına girdiğinde bu olay gerçekleşir. Bu olay sırasında üç gezegen de aynı sırada olduğu için Dünya üzerine daha fazla çekim uygularlar. Bu çekim hem hidrosferde hem de litosferde kabarmalara neden olur.

- Kimi zaman litosferdeki kabarma 25-30 cm varabilir. Normalde bu çekim kuvveti büyük depremlere neden olmaz. Ancak kimi yerlerdeki faylar aşırı stres biriktirmiş ve deprem üretmeye zaten hazır hale gelmiş ise o faylar üzerinde depreme neden olabilir.

Yani bardağı taşıran son damla rolü oynayabilir" Yanıtını verdi.