TÜBİTAK'tan Konya NEÜ'ye proje performans ödülü
Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ) Mühendislik ve Mimarlık FakültesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği BölümüÖğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Kotan, TÜBİTAK Proje Performans Ödülü'ne layık görüldü.
“Yüksek Sıcaklık Uygulamalarında Kullanılabilecek ve Dayanımı Arttırılmış Nanokristal Yapılı Paslanmaz Çeliklerin Geliştirilmesi” projesiyle proje performans ödülüne layık görülen Doç. Dr. Hasan Kotan, nano mühendislik yaklaşımlarıyla metal ve alaşımlarının termal kararlılıkları ve mekanik özelliklerinin arttırılması üzerine çalışmalarını sürdürüyor.
Projenin bilim dünyasına önemli katkıları olduğunu aktaran Kotan, “Araştırmamız süresince SCI kapsamına giren etki değeri yüksek ve Q1 seviyesindeki uluslararası dergilerde 4 adet ve SCI-Expanded endeksli ulusal dergilerde ise 1 adet makale yayımlanarak bilim dünyasına önemlikatkılar sağlanmıştır. Proje çalışmaları ve projenin bilimsel çıktıları 6 adet uluslararası konferanstasözlü olarak sunulmuştur. Ayrıca, bu proje çıktılarından elde edilen veriler, yeni proje fikirlerininoluşmasına da ışık tutmuştur. Bu fikirler neticesinde hazırlanan bir proje, 119M120 kodu ile yakınzamanda TÜBİTAK tarafından desteklenmeye hak kazanmıştır.” dedi.
Proje hakkında konuşan Doç. Dr. Kotan, paslanmaz çeliklerin yüksek korozyon dirençleri, kolay şekillendirilebilmeleri ve estetik görünümleri sebebiyle önemli mühendislik malzemeleri arasında yer aldıklarını belirterek, “Proje kapsamında yapılan çalışmalar neticesinde, taneboyutunun 20-25 nanometre seviyelerine düşürülmesiyle paslanmaz çeliklerin sertliklerinin büyüktaneli eş değerlerine kıyasla yaklaşık olarak 3 kat arttırılabileceği tespit edilmiştir. Daha sonra,üretilen bu paslanmaz çelik alaşımlarına farklı sıcaklıklarda ısıl işlemler uygulanmış ve nanokristalyapıdan kaynaklanan yüksek iç enerjiden dolayı 1000 ºC üzerindeki ısıl işlemlerin sonucunda anive hızlı tane büyümesinin meydana gelerek mikrometre seviyelerine ulaştığı tespit edilmiştir.Bunun neticesinde ise numunelerin başlangıç durumlarına kıyasla dayanım değerlerinin yaklaşıkolarak sadece yüzde 50’sini koruduğu görülmüştür. Projenin ilerleyen safhalarında, elde edilennanokristal yapılı bu paslanmaz çeliklerin mekanik özelliklerindeki bu kaybı en az seviyeyeindirerek yüksek sıcaklık uygulamalarını da mümkün kılmak üzere araştırmalar yapılmıştır.” ifadelerini kullandı.
Elde Edilen Sonuçlar Paslanmaz Çeliklerin Geliştirilmesine Öncülük Edecek
Kotan konuşmasına şöyle devam etti: “Geliştirilen termodinamik ve kinetik esaslı stratejiler ile aynı alaşımın 1200 ºC sıcaklıklarındakiısıl işlemlerden sonra dahi nanokristal yapıda kaldığı ve bu sayede de sertliğinin daha az bir düşüşle yaklaşık olarak yüzde 85’ini koruduğu tespit edilmiştir. Paslanmaz çeliklerin bu seviyedeki yükseksıcaklıklara maruz kaldıktan sonra bile nanometre mertebesindeki yapısını koruması ilk defa buçalışma kapsamında başarılmıştır.
ŞEYMA BIYIKLI