Tokgöz Konya Mimarlar Odasında Sunum Yaptı
Araştırmacı Yazar Ömer Tokgöz Konya Mimarlar Odasının daveti ile 26.07.2024 akşamında Mimar Evinde 'Geçmişten Bugüne Fotoğraflarla Konya' başlıklı seminerde konuşma yaptı.
Arkademi sohbetleri kapsamında Ömer Tokgöz "Siyah Beyaz Fotoğraflarda Yaşayan Konya" başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Programda Mimarlar Odası Başkanı Ahmet Övet bir takdim ve selamlama konuşması ile programa konuşmacı olarak katılan Ömer Tokgöz ve yaşar Barışık’a programa teşrif etmeleri nedeniyle teşekkür etti. Konuşmalara geçmeden önce her iki konuşmacının özgeçmişleri okunarak Mimarlar odası üyelerine ve katılımcılara tanıtıldı.
Programda Araştırmacı Yazar Ömer Tokgöz ilk sözü alarak “Siyah Beyaz Fotoğraflarda Yaşayan Konya” başlıklı sunumunu yaptı. 120 fotoğraflık özel koleksiyon ile Konya’nın 140 yıllık görsel tarihine atıf yapan Tokgöz fotoğraf sanatının 94 kolu olduğunu belirtti. Digital kültür ve internetin yaygınlaşması ve akıllı telefonlar ile tüm dünyada ve ülkemizde nostalji sayfalarının çok popüler olduğu üzerinde durdu. 56 bin üyeli Konya Eski ve Yeni Fotoğraflar sayfasını 7/24 yönettiğini belirterek deneyimlerini paylaştı.
Konya’ nın kadim bir kent olduğunu belirterek dokuz bin yıllık tarihi kesitte antik yerleşim yerlerinden Frigler, Hititler, Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet döneminin ayrı ayrı birer tarihi değer ve sahip çıkılması gereken tarihi miras ve hazine olduğu ve tarihi eserlerin tamamına sahip çıkılması gerektiğini vurguladı. Dünyada İlk fotoğrafın 1822 yılında Fransa’da çekildiğini ve 1839 yılında resmi gazete ile Osmanlı halkına bu gelişmenin duyurulduğunu vurguladı. Konya’nın ilk fotoğraflarının Amerikalı arkeolog John Henry Haynes tarafından çekildiğini belirten Tokgöz Haynes hakkında bilgi vererek çektiği fotoğraflardan kesitler gösterdi.
Konya’da açılan 1895 tarihli G. Kirkor Solakian fotoğraf stüdyosunun önemli bir yer tuttuğunu, daha sonra stüdyoyu 1917’de devralan Hasan Behçet’in Konya fotoğrafları ve aile albümleri alanında önemli bir arşive sahip olduğunu belirtti. Yerli ve yabancı kaynaklar olarak Abdülhamit han Yıldız sarayı Konya arşivi, G.Bergren arşivi, Gertrude Bell arşivi hakkında bilgi verdi.
Tokgöz sunum akışı içinde Alaattin tepesinin doğal plato özelliği, Cumhuriyetin 10.yıl anıtları, Meram Bürümcek mahallesi, Konya Barana ortamı, yıpranmış olan Hacı Fatma Hanım çeşmesi, Gödene Çelebi çeşmesi, Emir Nurettin Türbesi, Suluhan çeşmesi ve kentsel dönüşüm ile ortaya çıkan kentsel bellek kaybına dikkat çekti. Sırçalı çeşmesi üzerinde ayrıca duran Tokgöz sosyal medyada ve yerel basında yakın tarih, sanat tarihi ve mimari akımlar hakkında bilgi sahibi olmayan insanların kabul edilmesi imkansız yanlış yorumlar ve yazılar paylaşmalarının post truth bir sapma olduğunu vurguladı. Tarihi eserlere karşı zarar verenlere mevzuatta olan cezaların uygulanmasını, kurumlar arası yetki karmaşasının giderilmesini, tanıtıcı barkod konulmasını önerdi.
1.Ulusal Mimari akımını bilmeden Sırçalı çeşmesini anlamanın mümkün olmadığını belirtti. Bu bağlamda ne Osmanlı döneminde ne de erken Cumhuriyet döneminde yapılmış bir çok kamusal binayı ve mimari eseri anlamanın mümkün olmadığını özellikle konuya vakıf Mimarlar odasında ve değerli mimar üyeler için vurguladığını belirtti. Mimarlar Odasının bu yönde Konya’nın 52 mimari eserini anlatan halkı aydınlatıcı çalışmalar yapmasının olumlu olduğunu belirtti.
Araştırmacı Yazar Ömer Tokgöz konuşmasının son bölümünde Mimar Muzaffer beyin Konya günleri hakkında bilgi verdi. Konya’ yı imar eden Muzaffer beyin 1.ukusal mimari akımının kurucu unsuru olduğunu belirtti. Konya’da vefat eden ünlü mimarın mezar yerinin kayıp olduğunu, Konya Mimarlar odasının bu anlamda bir anma programı düzenlemesini hem genel eleştiri olarak hem de öneri olarak dile getirdi. Bu kapsamda her yıl ünlü mimarın anılmasını, sembolik olarak kabir taşının araştırmalarında tespit ettiği metin esas alınarak yeniden yapılmasını ve Ziraat Abidesi ile Amber Reis camini ihya ettiği için o mahalde Atatürk anıtı çevresinde cami bahçesinde konumlandırmasını söyledi. Program sonunda Mimarlar Odası Konya Şube Başkanı Ahmet Övet konuşmaları için Araştırmacı Yazar Ömer Tokgöz’e ve Emekli Eğitimci Yaşar Barışık’a teşekkür ederek günün anısını yaşatmak üzere plaket ve teşekkür belgesi takdim etti.