Siyah Nokta Nedir? Nasıl Oluşur? Tedavisi için ne gereklidir?
Bir akne türü olan siyah noktalar dermatolojik sorunlardan biridir. Peki, siyah noktalar nasıl oluşur ve tedavisi için ne gereklidir? İşte detaylar…
Bir çeşit akne türü olan siyah noktalar, hem kadın hem de erkek cildinde gözükmektedir. Çoğunlukla yüz bölgesinde gözükse de siyah noktalar aynı zamanda sırtta, göğüste, ensede, kollarda ve omuzlarda da görülebilir.
SİYAH NOKTA NEDEN OLUŞUR?
Siyah nokta, cildinizdeki foliküllerde tıkanma meydana geldiğinde oluşur. Her folikül, bir kıl ve yağ üreten bir yağ bezi içerir. Sebum adı verilen bu yağ cildinizi yumuşak tutmaya yardımcı olur. Ölü cilt hücreleri ve yağlar, cilt folikülüne açılan boşlukta toplanır ve komedon olarak adlandırılır. Bu folikül açıklığı üstündeki cilt kapalı kalırsa, beyaz nokta olarak adlandırılır; cilt açıldığında ise havaya maruz kalır ve siyah nokta oluşur.
Bazı faktörler, akne ve siyah nokta geliştirme riskini artırabilir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir;
- Çok fazla vücut yağı üretmek
- Propionibacterium acnes bakterisinin cilt üzerinde birikmesi
- Ölü cilt hücreleri düzenli aralıklarla dökülmediğinde kıl köklerinin tahrişi
- Gençlik döneminde, adet sırasında veya doğum kontrol hapı alırken yağ üretiminde artışa neden olan hormonal değişikliklere maruz kalmak
- Kortikosteroidler, lityum veya androjenler gibi bazı ilaçların alınması.
Bazı kaynaklar, yediğiniz veya içtiğiniz şeylerin siyah nokta oluşumunu tetikleyebileceğini belirtir. Karbonhidratlar gibi kan şekeri seviyesini artıran besinler, süt ve süt ürünleri sivilceyi tetiklemede rol oynayabilir. Ancak araştırmacılar beslenmeyle güçlü bir bağlantı olduğunu henüz kanıtlamış değiller.
SİYAH NOKTA TEDAVİSİ İÇİN NE GEREKLİDİR?
Siyah noktaların birçok tedavi yöntemi vardır. Tedavi siyah noktanın yoğunluğuna, diğer cilt problemleri ile birlikte bulunmasına bağlı olarak değişebilir.
Dermotozmetik ürünler: Siyah noktaların tedavisi için eczanelerin dermokozmetik bölümlerinde reçetesiz satılan birçok kozmetik ürün bulunur. Bu ürünler krem, jel ya da maske formunda olabilir ve doğrudan cildinize uygulanır. Siyah nokta oluşumunu engellemek için üretilen kozmetikler salisilik asit, benzoil peroksit ve resorsinol gibi bileşenler içerir.
Bakterileri öldürerek, fazla yağı kurutarak ve cildi ölü cilt hücrelerinden arındırarak etki gösterirler. Salisilik asit, cilt üzerine sürülse de emilip kana karışılma ihtimaline karşı kanama riski olanlarda ve hamilelikte dikkatli kullanılması önerilir.
Reçeteli ilaçlar: Eğer dermokozmetik ürünler, akne ve siyah noktaların tedavisinde yeterli gelmezse hekim tarafından daha kuvvetli ilaçlar reçetelenebilir. A vitamini içeren ilaçlar, kıl köklerinin tıkanmasını önler ve cilt hücrelerinin daha hızlı toplanmasını sağlar. Bu ilaçlar topikal (doğrudan cilt üzerine) olarak uygulanır ve tretinoin, tazaroten veya adapalen içerebilir.
Doktorunuz ayrıca benzoil peroksit ve antibiyotik içeren başka tür topikal ilaçlar önerebilir. Siyah noktalarınıza ek olarak sivilce veya akne kistleri varsa, bu tür ilaçlar özellikle yardımcı olabilir.
El ile temizleme: Dermatologlar veya özel olarak eğitilmiş cilt bakımı uzmanları, siyah noktaya neden olan tıkanıklığı çıkarmak için yuvarlak halka şeklinde siyah nokta çıkarıcı adı verilen özel bir alet kullanır. Çok küçük bir açıklık yapıldıktan sonra, doktor, tıkanıklığı gidermek için çıkarıcı ile basınç uygular.
Mikrodermabrazyon: Avrupa ve ABD’de 1990’lu yıllardan beri kullanılan oldukça popüler bir tedavidir. Cerrahi olmayan bir yöntem olup, kimyasal ve lazer harici mekanik olarak cilt soyulması işlemine denir. Ağrısız alternatif bir tedavi yöntemidir. Cilt hasarlarının giderilmesinde, cildin genç görünüm kazanmasında hızlı ve konforlu bir uygulamadır. Yoğun yaşam temposu içinde kısa süreli ve kolay uygulama olması ve iyileşme süresi gerektirmemesi popülerliğini arttırmıştır. Mikrodermabrazyon sırasında, bir doktor veya cilt bakımı uzmanı, cildinizin üst katmanlarını zımparalamak için pürüzlü bir yüzey içeren özel bir alet kullanır.
Cildin zımparalanması, siyah noktalara neden olan tıkanmaları giderir. Bu yöntem sadece siyah nokta tedavisinde değil aynı zamanda akne tedavisinde, akne ve cilt lekelerinin giderilmesinde kullanılır.
Kimyasal peelingler: Peeling kelimesi dilimize İngilizceden girmiş olup soymak anlamına gelir. Kendi kendinize uygulayabileceğiniz hafif türde peelingler eczanelerde dermokozmetik bölümlerinde bulabilirsiniz.
Kimyasal peelingler ise ancak bir dermatolog ya da cilt uzmanı tarafından uygulanır. Kimyasal peeling tıkanmaları giderir ve siyah noktalara katkıda bulunan ölü cilt hücrelerini uzaklaştırır. Peeling sırasında, cilde güçlü bir kimyasal çözelti uygulanır. Zamanla cildin üst katmanları soyulur ve altındaki pürüzsüz cildi ortaya çıkarır.
Lazer ve ışık terapisi: Lazer ve ışık terapileri, yağ üretimini azaltmak veya bakterileri öldürmek için küçük yoğun ışık demetleri kullanır. Hem lazerler hem de ışık ışınları, cildin üst katmanlarına zarar vermeden siyah nokta ve akneleri tedavi etmek için cildin yüzeyine ulaşır.
FOTOĞRAF: MISRA ŞAHİN