Madenler 'akıllanıyor', güvenlik artıyor

4 mühendis arkadaş, 2005 yılında kapalı ortamda GPS ve GSM olmadan gerçek zamanlı konum belirleme teknolojileri geliştirmek için çıktıkları yolculukta, kaynak verimliliği ve iş güvenliği alanında çeşitli ürünler üreten 100 kişilik bir girişim oluşturdu.

Bir konum belirleme algoritması geliştiren Wipelot, "konum motoru" ve bunun üzerinden haberleşen cihazlarla motorlu-motorsuz ekipmanların, kişilerin ve çevre koşullarının izlenmesini sağlıyor.

Wipelot Yönetim Kurulu Danışmanı Samim Serdar Demir'in verdiği bilgilere göre, madencilik, ağır sanayi, havacılık, lojistik gibi sektörler için iş güvenliği ve verimlilik sistemleri geliştiren Wipelot, Türkiye'ye aralarında "en iyi RFID uygulamasının" bulunduğunu çeşitli uluslararası ödüller kazandırdı.

Cirosunun yüzde 70'ini ihracattan elde eden Wipelot, ABD, Avusturalya ile Avrupa ve Körfez bölgesinde 10'dan fazla ülkede faaliyet gösteriyor.

Geçen yıl ağ teknolojileri konusunda dünya lideri Cisco ile iş birliğine giden ve ortak ürün geliştiren Wipelot, bu sayede 2023'te 60'tan fazla ülkeye ihracat yapmaya hazırlanıyor.

"Akıllı madencilik"

Wipelot, en tehlikeli iş kolları arasında yer alan madencilik sektörüne yönelik olarak "Akıllı Madencilik Sistemi" geliştirdi.

Madenlerde ilk kez 2013 yılında yer almaya başlayan sistem, Türkiye'de yaklaşık 20 madende kullanılıyor.

Sistem sayesinde yeraltında ve açık ocaklarda çalışan madenciler, onların kullandığı motorlu ve motorsuz ekipmanlar, kamyonlar ve taşıdıkları cevher gerçek zamanlı izlenebiliyor. Bu sayede başta iş güvenliği artışı olmak üzere maden işletmelerine verimlilik ve izlenebilirlik sağlanıyor.

Örneğin, iş ayakkabısı, baret veya baş lambası gibi farklı yerlere takılabilen cihazlarla bağlanan cihazlarla kişilerin konum bilgisi hassas şekilde alınabiliyor. Bir kişinin hareketsiz kalması durumunda sistem alarm üreterek, konum bilgisiyle merkezi uyarıyor. Gaz kaçağı ya da başka acil durumlarda kişi, üzerindeki panik butonunu kullanarak, konum bilgisiyle merkezi bilgilendirebiliyor. Tüm konum verileri merkezden 3 boyutlu olarak izlenebiliyor.

Sistemin 10 santimetre sapma gibi yüksek hassasiyetli konum bilgisi üretmesi sayesinde, olası kaza durumunda kazazedeye ulaşmak ya da kazalara hızlı müdahale etmek mümkün oluyor.

Tike tahtası ve otomatik puantaj özelliği ile yeraltında ve ocaklarda anlık olarak çalışmakta olan madenciler raporlanabiliyor, geçmiş ayak izleri de görüntülenebiliyor.
Verimlilik de artıyor

Cevher taşıyan kamyonların ve ekipmanların izlenebilmesi sonucu, galerilerde yaşanan trafiği yöneten Yeraltı Sinyalizasyon Sistemi, cevher çıkarmada ortalama yüzde 8 verimlilik artışı sağlıyor. Yapay zeka ile güçlendirilen yeni sinyalizasyon sistemi ile bu oran yüzde 30'a çıkabiliyor.

Görev Atama Sistemi ise madenlerde görev alan kişi ve ekipmanların en verimli şekilde maden sürecine dahil olması için görevlerin otomatik olarak atanmasını ve yönetimini sağlıyor.

Kantar ve ekstansometre gibi ekipmanlarla entegre çalışan Akıllı Madencilik Sistemiyle tüm operasyon gerçek zamanlı olarak izlenebiliyor.