Kira fiyatlarının artışında sorumlu bulundu! Hayalet evler...
Araştırmalara göre İstanbul'da yüksek kira fiyatlarının başlıca nedeni, 500 bin evin boş tutulması. Bu evler, yatırım amacıyla alınan, gurbetçilerin ve yabancıların oturmadığı veya miras sorunu yaşanan evler boş kaldığı sürece de kira sorunu kazanının kaynamasında büyük etken olduğu düşünülüyor.
Bu "hayalet evlerin" yaklaşık 50 bin kadarının ise kira sınırından memnun olmayıp piyasanın yükselmesini bekleyen fırsatçı kişilere ait olduğu iddia edildi. Bu sorunu çözmek için, evini kiraya vermeyenlere daha yüksek vergi uygulanması gerektiğinin savunanların sayısı az değil.
PİYASANIN YÜKSELMESİNİ BEKLİYORLAR
Son günlerde sıkça gündeme gelen hayalet evler, vatandaşları oldukça rahatsız etmeye devam ediyor. Kiraya verilmeyen ve boş tutulan evler, sektörde "hayalet ev" olarak adlandırılırken, bazı vatandaşlar evlerini yatırım amacıyla alıp kiraya vermemekte, bazıları ise piyasanın yükselmesini bekliyor.
Yapılan araştırmaya göre, bu durum kiralık ev arzını sıkıntıya sokmaya başlamakla birlikte, yabancı vatandaşlar, gurbetçiler, tatil için ayrılan evler, miras yoluyla elde edilen evler, evlenecek çocuğu olanlar, gayrimenkule spekülatif gözle bakanlar ve boş duran evler arz sıkıntısına neden olmaktadır. Hayalet evler denilen bu konutlar, kira fiyatlarının artmasına da neden olmaktadır. Sektör temsilcilerine göre, sadece İstanbul'da hayalet evlerin yaklaşık %10'u (yaklaşık 50 bin) fiyatların yükselmesini bekleyen fırsatçıların elindedir. İstanbul'da boş evlerin sayısı giderek artmaktadır. Kiraya yüzde 25 zam sınırından memnun olmayan, tahliyeden korkan ve piyasanın yükselmesini bekleyen mülk sahipleri evlerini boş tutmaktadır.
YENİ FORMÜLLER ARANIYOR
Kanada, İrlanda ve İspanya gibi birçok ülkede boş evlere ceza uygulanmakta veya yüksek vergi alındığı biliniyor. İstanbul'daki emlakçılar, sık sık hayalet evlerle karşılaştıklarını ve "Zam sınırı var, niye kiralayayım?" diyen kişilerin olduğunu belirtiyorlar.
Evlerini boş tutan kişilerin bir kısmı ilerleyen dönemde piyasanın yükseleceğini öngördükleri için böyle bir hareket yapmaktadır. Kiracıyı çıkartamayacakları için evlerini boş bırakmayı tercih ediyor.
Boş ve kiraya verilmeyen evlerin piyasada arz sıkıntısı oluşturduğunu belirten Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, "Ev sahipleri temmuzu beklemektedir. Hem yüksek kira almak istemekte hem de sürenin dolmasını bekleyip evlerini kiraya vermek istemektedirler. Bu durumda kiralık ev bulmak zorlaşmakta ve fiyatlar artmaktadır" dedi.
Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin ise, "Boş duran evlerden yüksek vergi alınmalıdır. Devlet, bunu tespit ederek gerekli yaptırımları uygulayabilir. Örneğin, 1 yıldan uzun süredir kiraya verilmeyen evlerin emlak vergisi 5 katına çıkarılabilir. Böylece caydırıcılık sağlanabilir. Ayrıca, arzın güçlenmesi için sosyal konutlar yapılmalı, TOKİ devreye girmelidir" şeklinde konuştu.
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan da, "İstanbul'da 39 ilçe bulunmaktadır ve her ilçede 10-12 bin boş konut bulunması durumunda yaklaşık yarım milyon evden bahsediyoruz. Eğer perdesiz evler görüyorsak, bunları hayalet evler olarak nitelendirebiliriz. Konut üretimi artırılmalıdır. Üretim arttıkça fiyatlar da düşecektir. Bunun için yatırımcılar teşvik edilmeli, devlet ve özel sektörün yanı sıra kooperatifler de teşvik edilmeli ve desteklenmelidir. Konut üretimindeki açığı ancak bu şekilde kapatabiliriz" şeklinde konuştu.