İstanbul'da yapılan Şeb-i Arus törenine Konya'dan sert tepki
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin düzenlediği aslına uygun olmayan sözde Şeb-i Arus törenine Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay'dan sert tepki geldi.
Daha önceki yıllarda farklı belediyeler tarafından düzenlenen ve yapılan girişimlerle bir daha düzenlenmeyen Şeb-i Arus etkinlikleri yıllar sonra tekrar İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yeniden düzenlendi. Düzenlenen etkinlikte ise skandal hatalar büyük tepki çekti.
İSTANBUL ETKİNLİKLERİ NASIL YAPILDI?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) sevgi ve hoşgörünün sembolü Mevlana’nın vefat yıl dönümünde, Şeb-i Arus töreni düzenledi. Öldüğü güne 'düğün gecesi' anlamına gelen 'Şeb-i Arus' diyen Mevlana’nın Hakk’a yürüyüşünün 747'inci gecesi için düzenlenen etkinlik, Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde yapıldı.
USÜLLERE UYGUN OLMAYAN AYİN VE KADINLI ERKEKLİ SEMA
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun kendi sosyal medya hesaplarından canlı olarak yayınladığı etkinlikte mevlevi ayini olarak bilinen zikir, kadın ve erkek semazenler tarafından aynı anda birlikte icra edildi.
İBB’nin Evrensel Mevlana Âşıkları Vakfı (EMAV) ile birlikte düzenlediği törende sema ayini kadın semazenlerin katılımıyla gerçekleştirildi.
Bu durum akıllara geçmişte de tartışmalara konu olan kadın semazen olur mu? Kadın-erkek bir arada sema yapılır mı sorularını yeniden alevlendirdi.
Mevleviliğin öncülerinden Hüseyin Dede Efendi, kadınların Mevleviliğe intisap ettiklerini lâkin çileye soyunmadıklarını, özel kıyafetleri olmadığını belirtiyor.
Ayrıca, Abdülbaki Gölpınarlı’nın “Mevlânâ’dan Sonra Mevlevîlik” adlı kitabında; “Kadınlar âyin-i cem’lere alınmazlardı ve tekkede yapılan mukabeleleri (o günün geleneğine uyarak) kafes dâiresinden seyrederlerdi. Hâtûnlara sikke yerine arakıye tekbîrlenirdi. Arada bir sikke verildiği de olurdu. Kadınlar, sema’ meşk edebilirlerdi ve bazen de kadınlar, erkeklerin bulunmadığı meclislerde kendilerinden olan sâzendelerin yahut yaşlı dedelerin bir kaçının ney ve kudümleri eşliğinde, kendi aralarında semâ’ meclisleri tertip ederlerdi.” ifadeleri ile kadınların mevlevi ayini yapma şekillerini anlatıyor.
Ayini tiyatro gösterisine benzetenlerin yanı sıra bu durumu dini ve milli değerlerimize karşı yapılmış sabotaj olarak nitelendirenler de oldu.
Peki gerçek 'Mevlevi Ayini' nedir?
- Mevlana'nın vecd ve zevk eseri olarak herhangi bir usul ve kaideye bağlı kalmaksızın zaman zaman yaptığı semâlardan (dönüş) alınan ilhamla, kendisinden sonra düzenlenip geliştirilerek şekillenmiş, diğer tarikatların zikir ve mukabele meclislerine benzer bir zikir toplantısıdır.
- “Mukābele-i şerif” adıyla da anılan Mevlevî âyini haftada bir defa İstanbul dışındaki dergâhlarda cuma namazından sonra, İstanbul mevlevîhânelerinde ise haftanın belirli bir gününde öğle veya yatsı namazının ardından mevlevîhânelerin “semâhâne” denilen bölümünde yapılırdı. Ayrıca “ihyâ geceleri” adı verilen kandil ve bayram geceleriyle hilâfet merasimlerinde de âyin icra edilirdi.
- Semahın son kısmında Bakara Suresi 115'inci ayet ile başlayarak Kur'an-ı Kerim'den bir bölüm okunur.
- Diğer tarikatlarda olduğu gibi Mevlevîlik’te de âyin ve törenlerin sembolik anlamları vardır. Buna göre Mevlevî âyini kıyamet gününü tasvir eder. Mevlevî dervişinin başındaki sikke mezar taşı, tennûre kefeni, sırtındaki hırkası da kabridir. Kâinatı temsil eden semâhânenin sağ tarafı görünen maddî âlem, sol tarafı ise görünmeyen mâna âlemidir (gayb, melekût âlemi). Ney insân-ı kâmili, neyin üflenmesi ölümden sonra sûr sesiyle dirilmeyi anlatır.
BAŞKAN ALTAY DA TEPKİSİNİ GÖSTERDİ
Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay da yapılan etkinlikle ilgili tepkisini şiirsel bir dille gösterdi. Başkan Altay yaptığı paylaşımda ““Ben yaşadığım sürece Kur'an'ın kölesiyim, Muhammed Mustafa (SAV)'nın yolunun tozuyum. Kim benden bunun dışında bir şey naklederse o sözden de o sözü söyleyenden de şikayetçiyim” Vuslat, Allah’a kavuşmaktır, gerisi lafü güzaftır. Şebi-i Arus Konya’dır, gayrısı heva vü hevestir” cümlelerini kullandı.
Bakmadan Geçme
