Finlandiya'da hükümet kurma çalışmaları
Finlandiyalı uzmanlar, ülkede pazar günü yapılan genel seçimlerin ardından bir koalisyon hükümeti kurulması sürecinin zorlu geçeceğini düşünüyor.
Helsinki Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Mikko Mattila, AA muhabirine, genel seçimden sonra ortaya çıkan siyasi tabloyu değerlendirdi.
Mattila, Finlandiya'nın yeni başbakanının büyük olasılıkla merkez sağdaki Ulusal Koalisyon Partisinin lideri Petteri Orpo olacağını belirterek "Seçimlerden birinci çıkan Ulusal Koalisyon Partisi ile ikinci sıradaki Gerçek Finler Partisinin anlaşmaya varması zor olacak. Bu nedenle koalisyon görüşmeleri muhtemelen çok zor geçecek." dedi.
Mikko Mattila, Ulusal Koalisyon Partisinin göçmenlik konusunda olumlu duruş sergilediğine ve Avrupa Birliği (AB) yanlısı bir parti olduğuna dikkati çekerek "Gerçek Finler Partisi, göçmenler ve AB konularında Ulusal Koalisyon Partisi ile zıt görüşlere sahip. Ayrıca bu iki siyasi partinin meclis çoğunluğuna sahip olmaması, bir veya iki küçük partiyle koalisyon kurmaları gerekeceği anlamına geliyor. Bu da müzakereleri daha da zorlaştırıyor." değerlendirmesinde bulundu.
Kurulacak iktidar koalisyonunun nasıl olacağının yanı sıra politikalarının da henüz belirsiz olduğunu vurgulayan Mattila, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ulusal Koalisyon Partisinin Finlandiya devlet bütçesini dengeleme sözü verdiğini biliyoruz. Bu da kamu sektöründe kesintiler anlamına gelecek. Bu kesintilerin nereye yönlendirileceği henüz belli değil. Ancak Finlandiya'nın NATO üyeliği ve Ukrayna'da devam eden savaşla değişen güvenlik durumu, savunma harcamalarının önemli görüldüğü yeni bir durum yarattığından, savunma bütçesi bu kesintilerden etkilenmeyecektir."
"Finlandiya bir blok ülkesi değil"
Turku Üniversitesi Ekonomi Profesörü Janne Tukiainen de seçimlerden birinci çıkan partinin koalisyon kurma hakkına sahip olacağına, genellikle seçimlerden birinci çıkan partilerin bu konuda başarılı olduğuna dikkati çekerek "Finlandiya bir blok ülkesi değil. Dolayısıyla hem sağ hem de solu içeren koalisyonlar mümkün." ifadesini kullandı.
Başbakan Sanna Marin'in milletvekili koltuğunu koruyacağının altını çizen Tukiainen, "Marin, bir bakanlık pozisyonu bile alabilir. Bana göre, şu anda en makul koalisyon Ulusal Koalisyon Partisi, Sosyal Demokrat Parti, Yeşil Birliği ve İsveç Halk Partisinden oluşmalı." diye konuştu.
Tukiainen, ikinci en makul koalisyonun Ulusal Koalisyon Partisi ile Gerçek Finler Partisi ve Hristiyan Demokratlar tarafından oluşturulabileceğini ancak burada da çoğunluk için dördüncü partinin gerektiğini vurguladı.
Son olarak Ulusal Koalisyon Partisi ile Gerçek Finler Partisine Merkez Partinin eklemlenebileceğini ifade eden Tukiainen, "Bence bu pek makul değil çünkü Merkez Parti üst üste iki seçimde büyük kayıplar verdiği için muhtemelen muhalefette olmak istiyor. Ulusal Koalisyon Partisinin planları hakkında bilgimiz var. Gelir vergilerini azaltmak, belki diğer bazı vergileri artırmak ve özellikle eğitim dışındaki harcamaları kısmak istiyorlar. Ama belli ki hangi koalisyon olursa olsun bir anlaşma zemininde buluşulması gerekecek." değerlendirmesinde bulundu.
Finlandiya'da genel seçimleri kesin olmayan sonuçlara göre muhafazakar Ulusal Koalisyon Partisi yüzde 20,8 ile önde tamamlarken, Gerçek Finler Partisi yüzde 20,1 ve mevcut Başbakan Sanna Marin'in liderliğindeki Sosyal Demokrat Parti yüzde 19,9 oy aldı.
Buna göre, 200 sandalyeli Finlandiya parlamentosunda Ulusal Koalisyon Partisi 48, Gerçek Finler Partisi 46, Sosyal Demokrat Parti 43, Merkez Parti 23, Yeşil Birliği 13 ve Sol İttifak 11 vekille temsil edilecek. İsveç Halk Partisinin ise 9 milletvekili çıkarması bekleniyor. Kalan sandalyeler ise Merkez Parti, "Movement Now" partileri ile bağımsız adaylar arasında paylaşıldı.
Finlandiya'da seçimleri lider tamamlayan parti, hükümeti kurmak için önceliğe sahip. Ülkeyi yönetmek için de 200 sandalyeli parlamentoda 100'den fazla vekille bir koalisyon oluşması gerekiyor.
Kesin sonuçların 5 Nisan'da ilan edilmesinin ardından gelecek günlerde koalisyon görüşmelerinin başlaması ve yeni hükümetin ilan edilmesi bekleniyor.
2019 seçimlerini ilk üç sırada tamamlayan partiler sırasıyla Sosyal Demokrat Parti, Gerçek Finler Partisi ve Ulusal Koalisyon Partisi olmuştu.
