Çifte asgari ücret tehlikesiyle karşı karşıyayız
Asgari ücret pazarlığı önümüzdeki dönemde başlayacak ve ücretlerin ikili fiyat dönemine girebileceği endişesi ortaya çıkıyor. Temmuz ayından itibaren, kamuda asgari ücret 22.853 TL'ye yükselirken, özel sektörde bu rakamın 11.500 TL civarında olması bekleniyor.
Bu durumda, Türkiye'de ilk kez fiilen çifte asgari ücret uygulamasına geçilebilir.
Kamuda çalışan işçilere, temmuz ayından itibaren 22.853 liralık net asgari ücret ödenecek.
Devlet memurlarının en düşük maaşı da 22.853 lira seviyesine çekilecek ve kamudaki fiili asgari ücretle eşitlenecek.
Ancak, aynı işi özel sektörde yapan işçilere 11 bin ile 11.500 lira arasında asgari ücret ödenecek.
Sonuç olarak, kamuda ve özel sektörde aralarında 2 kata varan farklarla iki ayrı asgari ücret uygulanmış olacak.
İkili asgari ücret sistemi, özel sektör çalışanları açısından yoksulluğun daha da artacağı anlamına geliyor.
KAMUDA SEÇİM SONRASI ZAM TARTIŞMALARI
İktidar seçimlerden hemen önce 700 bin kamu işçisinin oyunu alabilmek için önümüzdeki ağustos ayında imzalanması gereken toplu sözleşmeleri seçim öncesine çekmiş ve mayısta yüzde 45 zam verdiğini açıklamıştı.
Böylece toplu sözleşmenin diğer sosyal kazanımlarıyla birlikte kamu işçinin eline geçen net ücrete yüzde 45 değil, yüzde 98 zam yapılmış oldu.
Kamu işçisinin 1 Ocak 2023 itibarıyla çıplak asgari ücreti, tıpkı özel sektör işçisi gibi 8.506 liraydı.
Kamu işçisinin hizmet zammı, sosyal yardım, ek ödeme ve ikramiye ödemesiyle birlikte giydirilmiş net ücreti de yine ocakta 11.693 liraydı.
Mayıs sözleşmesiyle ocak ayından geçerli olmak üzere çıplak net asgari ücret 16.901 liraya, giydirilmiş net asgari ücret ise 23.170 liraya yükseldi.
Bu işçilere temmuzda yüzde 15 zam daha yapılacak. Ancak bir üst vergi dilimine girileceği için net olarak çalışanın eline geçen giydirilmiş ücret 22.853 liraya gerileyecek.
Bu tarihte özel sektördeki asgari ücretin ise 11 bin ile 11.500 lira aralığında kalması durumunda ikili asgari ücret oraya çıkmış olacak.
Ücret, maaş, aylık uçurumu yaşanır
İktidarın, seçim öncesinde verdiği en düşük memur maaşını kamudaki en düşük işçi ücretine eşitleme sözünü yerine getirebilmesi için en düşük memura en az yüzde 82.3 zam yapması gerekiyor.
Bu durumda kamudaki teknik ve nitelikli memur maaşlarına da aynı oranlarda zam yapılmazsa memurlar arasında maaş dengesizlikleri yaşanacak.
Aynı şekilde emekli aylıklarına da mevcut dengeyi koruyacak şekilde zamların yapılması gerekiyor. Aksi halde ücret, maaş ve aylıklar arasında uçurumlar ve gelir adaletsizlikleri yaşanacak.
DOLARIN YÜKSELİŞİ ASGARİ ÜCRETİ TEHTİD EDİYOR
İktidar seçimlerden önce temmuz ayında asgari ücreti 500 dolar seviyesine çıkaracakları sözünü vermişti.
Çalışma eski Bakanı Vedat Bilgin 9 Mayıs'ta 500 dolar açıklaması yaptığında dolar 19.55 liraydı ve 8.506 liralık asgari ücret 435 dolara denk geliyordu. 500 dolar ise 9.780 lira civarındaydı.
Bugün ise doların 24 TL sınırında olduğu dikkate alındığında 500 dolarlık asgari ücret 12 bin liraya denk geliyor.
Aralık ayında asgari ücret belirlendiğinde 455 dolara denk geliyordu. Masada imzalar atılana kadar dolar daha da yükselirse rakamların değişmesi de gündeme gelecek.
İşçi tarafının seçim vaatlerinin yerine getirilmesine yönelik talepleri ise özellikle iktidar kanadını zorlayacak.
