Azerbaycan Bağımsızlık Günü'nü kutluyor
Müslüman Doğu'nun ilk demokratik cumhuriyeti kabul edilen ve 28 Mayıs 1918'de bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan Cumhuriyeti'nin kuruluşunun üzerinden 106 yıl geçiyor.
Azerbaycan'ın bağımsızlığı, 28 Mayıs 1918'de Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te, Mehmet Emin Resulzade başkanlığındaki Azerbaycan Milli Şurası tarafından ilan edildi.
Milli Şura tarafından kabul edilen "İstiklal Bildirisi"nde, ülkenin yönetim şeklinin cumhuriyet olduğu belirtildi.
Tarih sahnesinde var olduğu 23 aylık kısa bir süre içinde ekonomi, eğitim, din ve vicdan özgürlüğü alanında reformlar gerçekleştirilen, tüm yurttaşlara eşit haklar, kadınlara seçme hakkı tanıyan Azerbaycan, "Müslüman doğunun ilk demokratik cumhuriyeti" olarak bilinmektedir.
Azerbaycan hükümeti, Bakü Ermeni ve Bolşevik çetelerinin işgali altında olduğundan dolayı bir süreliğine Gence'de faaliyet gösterdi.
Azerbaycan'ın bağımsızlığını ilk tanıyan devlet ise Osmanlı devleti oldu. İki devlet arasında 4 Haziran 1918'de anlaşma imzalandı. Bu çerçevede dönemin Harbiye Nazırı Enver Paşa, kardeşi Nuri Paşa (Killigil) komutasında bir ordu kurarak Azerbaycan'a yardım gönderdi.
"Kafkas İslam Ordusu" isimli ordu, 15 Eylül 1918 tarihinde Bakü'yü kurtardı ve hükümet buraya taşındı. Kafkas İslam Ordusu, Bakü'nün kurtuluşu için yaptığı savaşlarda 1130 şehit verdi.
Azerbaycan, Müslüman doğuda kadınlara seçme hakkı tanıyan ilk ülke oldu. Öte yandan, ülkenin kendi para birimi ve posta pulları da tedavüle girdi, Devlet Bankası ve Bakü Devlet Üniversitesi kuruldu.
Takvimler 26 Haziran'ı gösterdiğinde Azerbaycan kendi ordusunu kurdu. Azerbaycan ordusunun oluşumunda Osmanlı subayları da önemli bir rol oynadı.
Hükümet tarafından 27 Haziran 1918'de alınan kararla, Türk dili, devlet dili ilan edildi. Rusça eğitim yapılan ortaokullarda, Türkçe eğitim yapılması zorunlu kılındı.
7 Aralık 1918 tarihinde ise 120 sandalyelik parlamento faaliyete başladı. Parlamento, faaliyette olduğu 17 ayda 230 yasa tasarısını kabul etti.
"Bir kere yükselen bayrak bir daha inmez"
Azerbaycan'ın kurucusu olarak kabul edilen Mehmet Emin Resulzade'nin, "Bir kere yükselen bayrak bir daha inmez" sözleri, yıllar sonra tüm Azerbaycanlılar için slogan haline geldi.
Bakmadan Geçme
