Hükümetten bankalara flaş talimat: Artık o rakam verilmeyecek
Hükümetin son dönemde hızla artan mevduat faizleri için yeni bir adım attığı iddia edildi. İşte iddiaya göre yeni Merkez Bankası başkanı olan Hafize Gaye Erkan'ın bankacılara verdiği talimat.
Merkez Bankası'nın (TCMB) yeni başkanı Hafize Gaye Erkan, selefi Şahap Kavcıoğlu döneminde bankalar için getirilen 10 yıllık Hazine tahvili tutma mecburiyetini (Menkul kıymet tesisi) vaktinden önce esnetince piyasada Türk Lirası (TL) bolluğu baş gösterdi.
TL'den kaçan yatırımcı dolara meyledince dolar faiz toplantısına iki gün kala serbest piyasada 27,55 TL'ye kadar tırmandı. Bankalar doları 26,95 TL'den alıp, 27,65 TL'den satıyor.
TCMB net fonlaması 2019 yılından bu yana ilk defa sıfırın altına geriledi.
BÖYLESİ GÖRÜLMEDİ
14 Temmuz'da net fonlama eksi 43 milyar TL seviyesine indi. 18 Temmuz'da TCMB'nin toplam fonlama tutarı 5 milyar TL'ye gerilerken, buna karşılık TCMB bankacılık sisteminden 181,5 milyar TL geri çekti.
Başka bir ifade ile net fonlama eksi 176,5 milyar TL ile 2011 yılından beri en düşük seviyeye geriledi.
İktisatçı Haluk Bürümcekçi söz konusu tablonun TCMB'nin para politikası etkinliğini azalttığını ve dolarizasyona (Yabancı para tutma temayülü) katkıda bulunduğunu vurguladı.
Bürümcekçi günlük raporunda şu tespitlerde bulundu: “Merkez Bankası'nın toplam fonlaması 5 milyar TL'ye gerilerken, bir haftalık repo ihalesi ile 1 milyar TL sağlandı. Böylece, ortalama fonlama maliyeti yüzde 15.”
İNDİRİN TALİMATI
Bir bankacı, mevduat faizlerinin aşağı çekilmesi için bankalara talimat verildiğini ve 32 günlük vadeli mevduatın yıllık faizinin yüzde 30'un altına indiğini iddia etti.
“Merkez bankası para arzını artırıp, mevduat faizlerinin düşmesini istiyor.” diyen aynı kaynağa göre, TCMB piyasa faizleri ile mevduat faizlerinin birbirine yaklaşmasını istiyor.
Ticarî kredi faizinde yüzde 22 sınırı sebebiyle bankalarda kredi muslukları hâlâ kapalı. Bankacılar piyasa faizleri ile TCMB faizleri birbirine yaklaşırsa kredi muslukları açılabilir.
Ancak resmî enflasyonun fahiş vergi zamları sebebiyle tırmanışa geçeceği ve mevduat faizinin kredi faizleri seviyesine inmesinin mümkün olmadığı belirtiliyor.
FIRSATINI BULAN DOLAR ALIYOR
Bankaların TCMB'ye borç vermesi anlamına gelen negatif fonlama yüzünden son günlerde mevduat faizleri 200-300 baz puan (yüzde 2-yüzde 3) civarında düştü.
TL mevduatın cazibesinin azalması yüksek enflasyon sebebiyle döviz talebini artırıyor.