6 Şubat Depremlerinin Ardından Alınması Gereken 8 Bilimsel Önlem

Ülkemiz 6 Şubat 2023 Pazartesi günü, Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen iki büyük depremle sarsıldı. Bugünden bir yıl önce yaşanan bu facia, binlerce can kaybına ve geniş çaplı yıkıma sebep oldu. 6 Şubat depremlerinin yıl dönümünde unutulmaması gereken 8 bilimsel yaklaşımı derledik.
DEPREM DEĞİL BİNA ÖLDÜRÜR
Depremler Türkiye'nin birçok il, ilçe, köy ve mahallesinde büyük yıkıma neden oldu. Sadece eski yapılar değil, 2001 sonrası deprem yönetmeliği uyarınca inşa edilen yeni binalar da etkilendi. Bilim insanları, "Deprem değil bina öldürür" ifadesiyle yapısal dayanıklılığın önemini vurguluyor.
DEPREMİ ÖNCEDEN TAHMİN EDEBİLMEK MÜMKÜN MÜ?
Şu an için depremleri önceden tahmin etmek mümkün değil. Ancak bilim insanları, teknolojinin ilerlemesi ve dayanıklı yapılar inşa etmek gibi önlemlerle depreme karşı savunma geliştirmenin önemine vurgu yapıyor.
1996 YILINDA YAYINLANAN HARİTA: DEPREMLERİN NEREDE OLACAĞINI BİLİYOR MUYUZ?
Depremlerin ne zaman olacağını tahmin etmek şu an mümkün olmasa da, bilim insanları 'nerede' olabileceğine dair araştırmalar yapıyor ve bu konuda önemli öngörüler sunuyor.
CAN KURTARAN BİR SİSTEM: SİSMİK İZOLATÖR
Depremlerde ayakta kalan binaların temelinde sismik izolatörlerin rolü büyük. Bu sistemler, depremin yarattığı sarsıntıyı azaltarak binaya iletiyor ve yapıyı koruyor.
HANGİ POZİSYON HAYAT KURTARIYOR?
Enkaz altından sağ çıkabilmek için çeşitli pozisyonlar önerilse de, herhangi bir pozisyonun garantisi yok. Ancak küçük alanlarda enkaz altından sağ çıkma olasılığını artıran "Çök-Kapan-Tutun" tekniği öne çıkıyor.
OVA ETKİSİ NEDİR?
'Ova etkisi' veya 'basen etkisi' olarak bilinen durum, deprem süresinin uzamasına ve ivmenin büyümesine neden olarak yıkımı artırabilir. Kalın alüvyon yapısına sahip bölgelerde, deprem dalgaları genişleyebilir ve süre uzayabilir.
KOLON NEDİR, BİNA İÇİN NEDEN ÖNEMLİ?
Yapının asli taşıyıcı elemanları olan kolonlar, binaların düşey ve yatay yükleri taşımasını sağlar. Kolonlardan birinin dahi kesilmesi, yapı davranışını ciddi şekilde etkileyebilir.
HAYVANLAR DEPREMİ ÖNCEDEN HİSSEDEBİLİR Mİ?
Hayvanların depremi önceden hissedip hissedemediği konusu hala bilinmezlik taşıyor. Bilim insanları, hayvanların algılayabildiği farklı etkenleri incelemeye devam ediyor.